Otto Dammer
Johann Gustav Eduard Otto Dammer (ur. 20 kwietnia 1839 r. w Szczecinie (wówczas niem. Stettin); zm. 18 października 1916 r. w Altkirchen) - niemiecki chemik, leksykograf, dziennikarz i polityk. (wyznania ewangelickiego)
![]() |
Otto Dammer. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
Ojciec Eduard Friedrich Ferdinand Dammer (1812-1850), nauczyciel; matka Emilie Henriette Ottilie z domu Benoit (1816-1839); - w sierniu 1860 r. ożenił się w Gocie z Mathilde Bohnenstengel z Schützendorfu koło Cammin/Pommern (Kamień Pomorski); miał 13 dzieci, m.in. Udo (1860-1919), profesor, kustosz w ogrodzie botanicznym w Berlinie, napisał Handbuch für Pflanzensammler (1891), Unsere Blumen u. Pflanzen im Garten (1912), Unsere Blumen u. Pflanzen im Zimmer (1914) i Bruno (ur. 1876), geolog.
Życiorys
Otto Dammer uczęszczał najpierw do szkoły Otto-Schule w Szczecinie, w której uczył jego ojciec, a później do gimnazjum Marienstiftsgymnasium. Następnie uczył się zawodu aptekarza u swojego wuja Gustava Benoit (1822-1871) w Berlinie, a potem w aptece w Szczecinie.
W kolejnych latach studiował chemię w Berlinie u Heinricha Rose (1795-1864) i Eilharda Mitscherlicha (1794-1863) i w Getyndze u Friedricha Wöhlera (1800-1882) i Heinricha Limprichta (1827-1909). 15 grudnia 1857 r. zdał ustny egzamin doktorski tzw. rigorosum i po zatwierdzeniu dysertacji »De fermentatione« został promowany na doktora filozofii.
Po promocji zaczął pisać popularne artykuły, które ukazywały się w czasopiśmie Natur i w czasopiśmie ilustrowanym Die Gartenlaube – Illustrirtes Familienblatt. Z inspiracji profesora Emila Adolfa Roßmäßlera (1806-1867) został redaktorem Niederschlesischer Anzeiger i współpracownikiem redakcji czasopisma Roßmäßlera Aus der Heimat. Dzięki Roßmäßlerowi uzyskał kontakt z lipskim Rzemieślniczym Stowarzyszeniem Oświatowym (niem. Gewerbliche Bildungsverein), do którego należeli również m.in. August Bebel (1840-1913), Friedrich Wilhelm Fritzsche (1825-1905) i Julius Vahlteich (1839-1915). W Rzemieślniczym Stowarzyszeniu Oświatowym prowadził liczne wykłady i poznał tam także Alfreda Brehma (1829-1884), dzięki któremu został współpracownikiem wydawnictwa Bibliographisches Institut założonego przez Josepha Meyera (1796-1856).
Dammer, niezadowolony z koncepcji rozwiązania kwestii socjalnych, rozstał się w 1862 r. z Rzemieślniczym Stowarzyszeniem Oświatowym i razem z Juliusem Vahlteichem i Friedrichem Wilhelmem Fritzsche założył nowe stowarzyszenie robotnicze Verein Vorwärts. Pod wrażeniem programu robotniczego Ferdinanda Lassalle (1825-1864) i jego pierwszej mowy konstytucyjnej Dammer, Fritzsche i Vahlteich przyłączyli się do niego w grudniu 1862 r. i wzywali go w imieniu "komitetu do powołania powszechnego niemieckiego dnia robotnika", aby stanął na czele niemieckiego ruchu robotniczego.
W następnych latach Dammer angażował się w Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein (ADAV), którego kierownictwo przejął końcem 1864 r., po wyjeździe Lassalle do Szwajcarii. Potem zrezygnował z tego stanowiska, przeprowadził się z rodziną do Hildburghausen, gdzie poświęcił się pracy dla Meyers Konversationslexikon. Oprócz tego napisał, względnie wydał liczne pisma przyrodnicze, wśród nich podręcznik »Handbuch der anorganischen Chemie« i »Des deutschen Knaben Experimentierbuch«. Jego korespondencja pokazuje, że w tym czasie nadal pozostawał w kontakcie z ruchem socjalistyczno-demokratycznym. Od 1869 r. aż do śmierci Dammer żył w Berlinie.
Otto Dammer zmarł 18 października 1916 r. w Altkirchen i został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Dzieła (wybór)
- Kurzes chemisches Handwörterbuch : zum Gebrauche für Chemiker, Techniker, Aerzte, Pharmaceuten, Landwirthe, Lehrer und für Freunde der Naturwissenschaften überhaupt. 1876.
- Der junge Techniker : Praktische Anleitung zum unterhastenden und belehrenden Experimenten auf dem Gebiete der Technologie ; Auch als zweiter Theil zum Experimentierbuch von Emsmann und Dammer. 1876.
- Technologisches Lexicon ... 1883.
- Bibliothek der gesamten Naturwissenschaften. 1887.
- Handwörterbuch der öffentlichen und privaten Gesundheitspflege : ... ; für Medizinalbeamte, Aerzte, Apotheker, Chemiker ... 1891.
- Handbuch der anorganischen Chemie. 3 tomy, 1892-1903.
- Handbuch der chemischen Technologie. 5 tomów, 1895-1898.
- hemische Technologie der Neuzeit. 3 tomy, 1910-1911.
Literatura
- Biografia, w: de.wikipedia.org.
- Helga Grebing: „Dammer, Otto” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, s. 501 (online).
Linki
- Genealogia. w: genealogy.net.
- „Dr. phil. Johann Gustav Eduard Otto* Dammer” w ruhr-uni-bochum.de (online).