Carl Friedrich Cramer
Carl Friedrich Cramer (ur. 7 marca 1752 r. w Quedlinburgu; zm. 8 grudnia 1807 r. w Paryżu) - niemiecki teolog luterański, tłumacz, księgarz i publicysta. Był zwolennikiem rewolucji francuskiej i ważnym pośrednikiem między kulturą niemiecką i francuską.
![]() |
Carl Friedrich Cramer. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia ↑
Ojciec Johann Andreas Cramer (1723-1788), pastor w Quedlinburgu, później pastor nadworny w Kopenhadze, poeta; matka Charlotta Radike (1726-77); - ożenił się z Marią Cäcilią Eitzen z Itzehoe.
Życiorys ↑
Carl Friedrich Cramer studiował w Kopenhadze, Getyndze i Lipsku. W Getyndze przyłączył się w 1773 r. do kręgu literackiego Göttinger Hainbund, do którego należeli m.in. Johann Friedrich Hahn (1753-1779), Gottfried August Bürger (1747-1794), Ludwig Hölty (1748-1776), Johann Martin Miller (1750-1814), Johann Heinrich Voss (1751-1826), Christian Graf zu Stolberg-Stolberg (1748-1821) i Friedrich Leopold Graf zu Stolberg-Stolberg (1750-1819). Już w 1775 r. został w Kilonii profesorem nadzwyczajnym, a w 1780 r. profesorem zwyczajnym języka greckiego, języków orientalnych i homiletyki (dział teologii zajmujący się głoszeniem kazań).
W tym czasie napisał biografię swojego przyjaciela Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724-1803), przetłumaczył libretta oper i wydawał czasopismo Magazin der Musik, do którego artykuły pisał m.in. Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788). Od 1791 r. wydawał czasopismo Menschliches Leben, w którym propagował idee Rewolucji Francuskiej i występował przeciw panującym w Niemczech poglądom. Gdy w 1794 r. ogłosił, że chce przetłumaczyć tekst burmistrza Paryża i żyrondysty Jérôme Pétion de Villeneuve (1756-1794), który rok wcześniej zgodził się na ścięcie króla Francji Ludwika XVI (1754-1793), został zwolniony z uniwersytetu i wypędzony z miasta. W tym miejscu należy zauważyć, że chociaż Kilonia należała oficjalnie do królestwa duńskiego to należała także prawnie do Niemiec.
W 1795 r. przybył do Paryża, gdzie dzięki wsparciu kupca Georga Heinricha Sievekinga (1751-1799) założył własną drukarnię i księgarnię. W tym czasie przetłumaczył na język niemiecki teksty Jean-Jacques'a Rousseau (1712-1778) i Denisa Diderot (1713-1784) oraz dzieła Klopstocka i Fryderyka Schillera (1759-1805) na język francuski. W 1805 r. z powodów finansowych sprzedał swój dom i drukarnię.
Carl Friedrich Cramer zmarł 8 grudnia 1807 r. w Paryżu i został zapomniany.
Dzieła (wybór) ↑
- Scythische Denkmähler in Palästina. 1777.
- Klopstock. 5 tomów, 1780-1792 .
- Armida. ... Eine tragische Oper von Carlo Coltellini und Antonio Salieri. Herausgegeben von C. F. Cramer. 1783.
- Musik. 1788.
- Ueber die Kieler Universitätsbibliothek. 1794.
- Ueber mein Schicksal. 1795.
- Die Tempelherren.1806.
- Individualitaeten aus und ueber Paris. 1806.
Literatura ↑
- Henning Ratjen: „Cramer, Karl Friedrich” Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 4, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, s. 557 online).
Linki ↑
- Biografia w de.wikipedia.org.