Michael Georg Conrad


Michael Georg Conrad (ur. 5 kwietnia 1846 r. w Gnodstadt (Dolna Frankonia); zm. 20 grudnia 1927 r. w Monachium) – niemiecki pisarz będący przedstawicielem naturalizmu literackiego. (wyznanie luterańskie)

Michael Georg Conrad
Michael Georg Conrad.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Johann Adam (1819–1900), rolnik, bednarz i muzykant, syn Johanna Georga i Anny Veroniki Herrmann; matka Anna Christine Barbara (1820–98), córka rolnika i rzeźnika Georga Ludwiga Stanga i Anny Christiny Trabert; – ożenił się w 1887 r. w Monachium z aktorką i pisarką Marie Ramlo (1850–1921).

Życiorys


Michael Georg Conrad uczęszczał do seminarium dla nauczycieli w Altdorf koło Norymbergi, gdzie studiował pedagogikę, filozofię i filologię.

Po ukończeniu studiów pracował przez cztery lata w bawarskim szkolnictwie (1864-68), po czym został nauczycielem i organistą w niemieckiej szkole luterańskiej w Genewie. Przebywając w Genewie studiował jednocześnie filologię romańską. Na przełomie 1870/71 r. wyjechał do Włoch, do Neapolu i Rzymu, gdzie kontynuował studia rozpoczęte w Szwajcarii i jednocześnie uczył. W 1878 r. uzyskał we Włoszech tytuł doktora filozofii i w tym samym roku przeprowadził się do Paryża, aby tam doskonalić swoją wiedzę. Podczas pięcioletniego pobytu w stolicy Francji prowadził wykłady jako docent w »Institut Polyglotte«. W ostatnim roku pobytu we Francji pracował także w paryskim biurze gazety »Frankfurter Zeitung«. W Paryżu przyłączył się do kręgu skupiającego się wokół Émila Zoli (1840–1902), prowadził wykłady o niemieckiej kulturze oraz dzięki działalności publicystycznej uzyskał uznanie jako dziennikarz europejskiego formatu.

W 1882 r. wrócił do Monachium i założył tam jako pionier południowo-niemieckiego naturalizmu, czasopismo »Die Gesellschaft«, którym kierował w latach 1885–1902. Czasopismo stało się najważniejszym medium naturalizmu w Monachium.

Michael Georg Conrad rozwinął w Monachium żywą działalność publicystyczną i w imieniu »prawdy w sztuce i życiu« opowiadał się po stronie Zoli, Wagnera i Nietzschego. Ostro atakował krąg poetycki skupiony wokół Paula Heyse i jego koncepcję idealizmu artystycznego. W 1891 r. Conrad został członkiem założonego przez Otto Juliusa Bierbauma, Juliusa Schaumbergera (1858–1924), Hannsa von Gumppenberga (1866–1928) i Georgiem Hoffmannem »Gesellschaft für modernes Leben«, które zajmowało się rozpowszechnianiem nowoczesnego myślenia w literaturze i teatrze. W latach 1893–1898 był deputowanym do Reichstagu z ramienia Demokratische Volkspartei, pozostał jednak w dużym stopniu indywidualistą i wkrótce odszedł z parlamentu.

Michael Georg Conrad wydał zbiory esejów, powieści, nowele, sztuki teatralne i tomik wierszy »Salve regina« (1899). Cykl noweli »Totentanz der Liebe« (1885) uważany jest jako literackie utworzenie południowo-niemieckiego naturalizmu. Na wzór cyklu powieści Emila Zoli »Rougon-Macquartowie« planował 10 tomowy zbiór powieści »Was die Isar rauscht« (1888), który miał przedstawiać panoramę wszystkich warstw i oblicz miejskiego życia. Jednak ukazały się jedynie trzy tomy i projekt nie został ukończony. Do jego literackich dzieł zalicza się także powieść fantastyczna »In purpurner Finsterniß« (1895). Razem z drugą żoną Marie Ramlo (1848-1921) napisał sztuki teatralne »Die Emanzipierten« (1888) i »Firma Goldberg« (1889). Trwałe znaczenie miały jego idee dotyczące reformy szkół ludowych, walka przeciw wyznaniowemu podejściu do nauczania i kształcenia nauczycieli, jak również plany związane z wychowaniem kulturalnym robotników. Jego znaczenie w literaturze zaczęło się zmniejszać wraz z wzmocnieniem niemieckiego naturalizmu w Berlinie, gdzie był on reprezentowany przede wszystkim przez Arno Holza i Gerharta Hauptmanna.

Michael Georg Conrad zmarł 20 grudnia 1927 r. w Monachium i został pochowany na cmentarzu w Gnodstadt.

Dzieła (wybór)


  • Zur Volksbildungsfrage im Deutschen Reich : Freie pädagogisch-sociale Studien und Reformvorschläge zur Förderung der Erziehungswissenschaft und Aufklärung des Volks. 1871.
  • Spanisches und Römisches : kritische Plaudereien über Don Emilio Castelar, Pio Nono, den vaticanischen Gott, und andere curiose Zeitgenossen. 1877.
  • Die letzten Päpste : Ketzerbriefe aus Rom. 1878.
  • Die Musik im heutigen Italien. 1879.
  • Parisiana : Plaudereien über die neueste Literatur und Kunst der Franzosen. 1880.
  • Lutetias Töchter : Pariser-deutsche Liebesgeschichten. 1883.
  • Totentanz der Liebe : Münchener Novellen. 1885.
  • Erziehung des Volkes zur Freiheit : eine Serie sozialpädagogischer Briefe zur Aufklärung und Mahnung für das Volk und seine Freunde. 1885.
  • Was die Isar rauscht. 1888.
    1. Was die Isar rauscht.
    2. Die klugen Jungfrauen. 1889.
    3. Die Beichte des Narren. 1890.
  • Fantasio : Geschichten u. Lebensbilder. 1889.
  • Wahl-Fahrten : Erinnerungen aus meiner Reichstags-Kandidatenzeit. 1894.
  • In purpurner Finsterniß : Roman-Improvisation aus dem dreißigsten Jahrhundert. 1895.
  • Salve Regina : lyrischer Cyklus. 1899.
  • Majestät : ein Königsroman. 1902.
  • Die klugen Jungfrauen : Münchener Roman. 1905.
  • Die goldene Schmiede : zwei Geschichten. 1916.
  • Franziska Hager : ein Lebensbild der Frau und Künstlerin ; Beitrag zur Kunst- und Familien-Forschung deutschen Geistes. 1924.

Literatura


  • Paul Arthur Loos: „Conrad, Michael Georg” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, s. 335 (online).

Linki