Christian Reuter
Christian Reuter (ochrzczony 9 października 1665 r. w Kütten koło Zörbig; zm. prawdopodobnie po 1712 r.) - niemiecki pisarz w okresie baroku. (wyznania ewangelickiego)
Życiorys ↑
Christian Reuter pochodził przypuszczalnie z zamożnej rodziny chłopskiej, jego pradziadek był burmistrzem w Zörbig koło Halle. Po ukończeniu gimnazjum (Domgymnasium) w Merseburgu studiował od 1688 r. prawo w Lipsku. W Lipsku opublikował pod pseudonimem, Hilarius, komedię »L’honnéte femme oder Die ehrliche Frau zu Pliszine« (1695), w której wydrwił miejskie towarzystwo Lipska, a szczególnie swoich gospodarzy Annę Rosine (jako Frau Schlampampe) i Eustachius Müller (jako Schelmuffsky). Po kilku procesach sądowych w latach 1695-1699 został najpierw wtrącony do karceru, potem czasowo, a później trwale relegowany z uniwersytetu. Od 1700 r. służył jako sekretarz u Rudolfa Gottloba von Seyfferditza na dworze w Dreźnie, ale po napisaniu kolejnych satyr został zwolniony. Po tym jak nie powiodły się jego plany kontynuowania studiów w Wittenberdze był najpóźniej od 1703 r. poetą piszącym wiersze okolicznościowe na dworze króla pruskiego Fryderyka I (1657-1713). O jego życiu po 1711 r. nie ma żadnych świadectw.
Znaczenie ↑
Pisma Reutera ukazywały się najczęściej anonimowo. Jego komedie jak np. »L’honnéte femme oder Die ehrliche Frau zu Pliszine« (1695) są poświęcone rozbieżnością między wznoszącym się mieszczaństwem i upadającą szlachtą, szydzą z dążenia do posiadania i ciemnoty szlachty. Ta tematyka pojawia się również w jego głównym piśmie, powieści »Schelmuffskys Warhafftige Curiöse und sehr gefährliche Reisebeschreibung zu Wasser und zu Lande« (1696/97). Powieść przedstawia postać Nicolasa Faretsa jako wszechstronnego i równomiernie ukształtowanego mężczyznę i ponownie ironicznie postać Anny Rosine Müller jako Frau Schlampampe. Czołową postacią jest jej syn, którego imię staje się odzwierciedleniem typu literackiej "szelmy". Sprzeczność aspiracjami i rzeczywistości demaskuje także komedia »Graf Ehrenfried« (1700), która jest reminiscencją sztuki Moliera »Świętoszek«.<br/ >
Polityczną podstawą jego parodii stosunków na dworze w Dreźnie jest także potajemna zmiana wyznania 1 czerwca 1697 r., z ewangelickiego na katolickie, saksońskiego księcia Friedricha Augusta I von Sachsen, w celu zostania królem Polski, jako August II Mocny (1670-1733). Dzięki satyrycznej krytyce absolutystycznego społeczeństwa jego twórczość zaliczana jest w historii literatury do okresu między barokiem a wczesnym oświeceniem.
Podczas gdy w okresie oświecenia było małe zainteresowanie jego twórczością, to zainteresowali się nią później pisarze tacy jak: Georg Christoph Lichtenberg (1742-1799) i Gottfried August Bürger (1747-1794), a także romantycy Clemens Brentano (1778-1842) i Achim von Arnim (1781-1831).
Dzieła (wybór) ↑
- Le Jouvanceau Charmant Seigneur Schelmuffsky, Et L' Honnéte Femme Schlampampe, representée par une Opera sur le Theatre à Hambourg. 1690.
- L' Honnéte Femme Oder die Ehrliche Frau zu Plißine. 1695.
- La maladie & la mort de l' honnête femme, das ist: Der ehrlichen Frau Schlampampe Krankheit und Tod. 1696.
- Monsieur le Harlequin oder des Harlequins Hochzeit. 1696.
- Schelmuffskys Warhafftige Curiöse und sehr gefährliche Reisebeschreibung Zu Wasser und Lande ... Theil. 1696/97.
- Graf Ehrenfried. 1700.
Literatura ↑
- Georg Ellinger: Reuter, Christian. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 28, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, s. 314-218.
- Jörg-Ulrich Fechner: Reuter, Christian. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 21, Duncker & Humblot, Berlin 2003, ISBN 3-428-11202-4, s. 461.
Linki ↑
- Pisma Christiana Reutera i o nim w Katalog der Deutschen Nationalbibliothek.
- Biografia i pisma Christiana Reutera w Zeno.org.