Carl Wernicke

Carl Hugo Wilhelm Ernst Wernicke (ur. 15 maja 1848 w Tarnowskich Górach; zm. 15 czerwca 1905 w Dörrberg im Geratal) – niemiecki lekarz psychiatra i neurolog, profesor na uniwersytetach we Wrocławiu i Halle. Jako pierwszy opisał afazję recepcyjną i wskazał obszar kory mózgowej inicjujący i kierujący procesami rozpoznawania głosek, wyrazów i zdań oraz czynnościami nadawania mowy (ośrodek Wernickego). W 1881 r. opisał ostry zespół objawów neurologicznych występujący u alkoholików, spowodowany m.in. niedoborem witaminy B1, który zwany jest encefalopatią Wernickego.

Carl Wernicke. Źródło: Wikimedia Commons

Życiorys

Carl Wernicke był synem rewizora w urzędzie nadgórniczym w Tarnowskich Górach. Uczęszczał do ewangelickiej szkoły w Tarnowskich Górach, do Królewskiego Gimnazjum (Königliches Gymnasium) w Opolu i Maria-Magdalenen-Gymnasium we Wrocławiu, które ukończył w 1866 roku. Studiował medycynę na uniwersytecie we Wrocławiu, gdzie w 1870 r. doktoryzował się dysertacją pt. Erkrankung der inneren Kapsel: Ein Beitrag zur Diagnose der inneren Herderkrankungen.W latach 1870/71 brał udział jako lekarz w wojnie niemiecko-francuskiej. Po powrocie z wojny przez krótki czas był asystentem w uniwersyteckiej klinice okulistycznej we Wrocławiu, potem asystentem psychiatry Heinricha Wilhelma Neumanna (1814-1884) we wrocławskim Szpitalu Wszystkich Świętych (Allerheiligenhospital), skąd został wysłany na sześciomiesięczne studia do Theodora Hermanna Meynerta (1833-1892) do Wiednia.

W 1875 r. przeniósł się do kliniki psychiatrycznej Charité w Berlinie i w 1876 r. habilitował się na uniwersytecie w Berlinie z zakresu psychiatrii i chorób nerwowych pracą Das Urwindungssystem des menschlichen Gehirns: systematische Untersuchung des Faserverlaufs im Gehirn. Pomimo, że zyskał wielkie uznanie dzięki badaniom o uszkodzeniach mózgu tzw. afazji recepcyjnej, musiał opuścić w 1878 r. klinikę z powodu konfliktu z kręgiem kolegów. Przez siedem lat prowadził własną praktykę neurologiczną w Berlinie. W 1881 r. opublikował książkę Lehrbuch der Gehirnkrankheiten. Od 1885 r. był profesorem nadzwyczajnym psychiatrii we Wrocławiu i dyrektorem tamtejszej kliniki psychiatrycznej. W 1890 r. otrzymał stanowisko profesora zwyczajnego. We Wrocławiu powstało jego obszerne trzytomowe dzieło dotyczące psychiatrii Grundriss der Psychiatrie (1894, 1896, 1900). Razem z Theodorem Ziehenem (1862-1950) założył w 1897 r. czasopismo Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie.

Uczniem Wernickego był m.in. Karl Bonhoeffer (1868-1948).

Carl Wernicke został potrącony podczas jazdy rowerem koło Dörrberg w Lesie Turyńskim przez furmankę, w wyniku czego zmarł dwa dni później 15 czerwca 1905 roku. Jego prochy rozsypano w Gocie.

Dzieła (wybór)

• Das Verhalden der Pupillen bei Geisteskranken. 1872.

• Der aphasische Symptomenkomplex. Eine psychologische Studie auf anatomischer Basis. 1874.

• Erkrankungen der inneren Kapsel. Ein Beitrag zur Diagnose der Herderkrankungen. 1875.

• Das Urwindungssystem des menschlichen Gehirns. 1876.

• Ueber den wissenschaftlichen Standpunkt in der Psychiatrie. 1880.

• Lehrbuch der Gehirnkrankheiten. 3 tomy, 1881/83.

• Gesammelte Aufsätze und kritische Referate zur Pathologie des Nervensystems. 1893.

• Atlas des Gehirns. Mit E.Hahn, H.Sachs, P. Schröder, O Förster. 1897–1903.

• Grundriss der Psychiatrie in klinischen Vorlesungen. 1900.

• Ueber Hallucinationen, Ratlosigkeit und Desorientirung in ihren wcchselseitigen Beziehungen. 1901.

• Über die Klassifikation der Psychosen. 1899.

Literatura

• Heilbronner. Carl Wernicke. Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog Bd. 11, 1906.

Linki

• Carl Wernicke w Professorenkatalog der Universität Halle/Saale.