Carl Theodor von Piloty

Carl (Karl) Theodor von Piloty (od 1860 osobisty bawarski tytuł szlachecki; ur. 1 października 1826 w Monachium; zm. 21 lipca 1886 w Ambach am Starnberger See) – niemiecki malarz, ilustrator, litograf i profesor w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Często w malowanych obrazach ukazywał tragiczne losy ludzkie jak np. Zabójstwo Cezara, Galileusz w Lochu czy Astrolog dworski (Giovanni Battista) Seni nad zwłokami Wallensteina. Z naukową dokładnością przedstawiał historyczne kostiumy i środowisko. Był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli realistycznego historyzmu w Niemczech. (wyznanie ewangelickie)

Carl Theodor von Piloty
Carl Theodor von Piloty (1856).
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec : Ferdinand (1784 lub 1786-1844), z Homburga (Palatynat), litograf w Monachium.
  • Matka : Anna Katharina Barbara z domu Hofmann (1803–74).
  • Brat : Ferdinand (1828–95), malarz.
  • Ożenił się : w Perlach koło Monachium w 1860 z Berthą z domu Hellermann.
  • Dzieci : 2 synów Robert (1863–1926), prawnik i Oskar (1866–1915), chemik.

Życiorys

Carl Theodor von Piloty początkowo uczył się rysunku u ojca. Ten sporządzając reprodukcje dawnych mistrzów nauczył syna szczególnej staranności przy oddawaniu kolorystyki Petera Paula Rubensa (1577–1640) i Antona van Dycka (1599–1641). Od 17 grudnia 1841 Carl Theodor von Piloty studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium u Juliusa Schnorr von Carolsfelda (1794–1872). Istotny wpływ miała na niego wystawa współczesnego belgijskiego malarstwa historycznego, która odbyła się w 1842 w Monachium. Szczególnie fascynowały go kolorystyczne tendencje Louis'a Gallait'a (1810–1887), które wyraźnie odbiegały od panującego w Monachium malarstwa grupy nazareńczyków. Po śmierci ojca Carl Theodor von Piloty prowadził przez trzy lata zakład litograficzny „Piloty & Löhle“.

Od 1846 podróżował do Włoch, Brukseli, Antwerpii i Paryża. W 1848 skopiował powstały w 1841 obraz olejny Abdykacja Karola V Louis'a Gallait'a. W 1852 wyjechał do Antwerpii, aby uczyć się u Gallait'a. Pewien czas przebywał też w Paryżu, gdzie silny wpływ wywarło na niego malarstwo Paula Delaroche'a (1797–1856).

Karierę artystyczną Carl Theodor von Piloty rozpoczął obrazami rodzajowymi (Mamka, 1853, zaginął). Obraz Astrolog dworski (Giovanni Battista) Seni nad zwłokami Wallensteina (1855, Nowa Pinakoteka, Monachium) uczynił go błyskawicznie sławnym. Odtąd specjalizował się w malarstwie historycznym. W 1856 został profesorem w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych, a w 1863 członkiem korespondencyjnym Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie, która zaproponowała mu stanowisko dyrektora. Jednak Piloty odrzucił tę propozycję, ponieważ król Bawarii Ludwik II (1845–1886) zlecił mu wykonanie obrazu żony germańskiego wodza Cherusków Arminiusza (łac. Arminius) Thusneldy (ur. ok. 10 p.n.e). W 1874 został dyrektorem monachijskiej Akademii, która podczas jego rządów (do 1886) przeżyła najwyższy rozkwit. Jego długa działalność pedagogiczna wywarła istotny wpływ na rozwój malarski jego uczniów m.in. Franza von Defreggera (1835–1921), Hansa Makarta (1840–84), Franza von Lenbacha (1836–1904), Josepha Wopfnera (1843–1927), Rudolfa Eppa (1834–1910), Wilhelma von Dieza (1839–1907).

Carl Theodor von Piloty zmarł 21 lipca 1886 roku w Ambach am Starnberger See i został pochowany na Starym Cmentarzu Południowym w Monachium.

 

Obrazy (wybór)

 

 

Neron kontempluje pożar Rzymu

 

Neron kontempluje pożar Rzymu, (1861).
Wikimedia Commons

Astrolog dworski Seni nad zwłokami Wallensteina

 

Astrolog dworski Seni nad zwłokami Wallensteina, (1855).
Wikimedia Commons

Thusnelda w korowodzie triumfalnym Germanikusa

 

Thusnelda w korowodzie triumfalnym Germanikusa, 1873.
Wikimedia Commons

Krzysztof Kolumb

 

Krzysztof Kolumb, ok. 1865.
Wikimedia Commons

Śmierć Cezara

 

Śmierć Cezara, 1865.
Wikimedia Commons

 

  • Kąpiące się dziewczyny (Badende Mädchen), 1849.
  • Mamka (Die Amme), 1853.
  • Astrolog dworski Seni nad zwłokami Wallensteina (Der Hofastrologe Seni vor der Leiche Wallensteins, 1855, München, Nowa Pinakoteka, 1855.
  • Neron po pożarze Rzymu (Nero nach dem Brande Roms), 1860, Budapeszt i Monachium.
  • Galileusz w lochu (Galilei im Kerker), 1861 (1944 spalony).
  • Wkroczenie krzyżowców do Jerozolimy (Einzug der Kreuzfahrer in Jerusalem), 1860.
  • Śmierć Cezara lub Zabójstwo Cezara (Caesars Tod lub Cäsars Ermordung), 1865/1867, Niedersächsisches Landesmuseum, Hanower.
  • Kolumb (Kolumbus), 1866.
  • Maria Stuart słucha swojego wyroku śmierci (Maria Stuart beim Anhören ihres Todesurteils), 1869, Nowa Pinakotek, Monachium.
  • Thusnelda w korowodzie triumfalnym Germanikusa (Thusnelda im Triumphzug des Germanicus), 1873, Nowa Pinakotek, Monachium.
  • Poranek przez bitwą pod Białą Górą (Der Morgen vor der Schlacht am Weißen Berg).
  • Uwięzienie synów Edwarda V (Die Gefangennahme der Söhne Eduards V.).
  • Śmierć Aleksandra Wielkiego lub Umierający Aleksander Wielki żegna się ze swoim wojskiem (Der Tod Alexanders des Großen lub Alexander der Große nimmt sterbend Abschied von seinem Heere), 1885-1886.
  • Wyzwolenie Jerozolimy przez Gotfryd z Bouillon (Die Befreiung Jerusalems durch Gottfried von Bouillon).

Literatura

  • Sabine Fastert: Piloty, Carl Theodor von w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 20, Duncker & Humblot, Berlin 2001, ISBN 3-428-00201-6, s. 444. (online).

Linki