Johannes Caesarius

Johannes Caesarius (ur. ok. 1468 r. w Jülich; zm. w grudniu 1550 r. w Kolonii) był niemieckim humanistą. (wyznania katolickiego)

Życiorys

Johannes Caesarius studiował od 1491 r. na uniwersytecie w Kolonii, a później w Paryżu. W Kolonii otrzymał tytuł magistra.

Początkiem 1508 r. został prywatnym nauczycielem w Deventer i razem ze swoim wychowankiem hrabią Hermannem von Neuenahrem (1492-1530) udał się do Rzymu w orszaku poselstwa elekta, a przyszłego arcybiskupa Philippa von Dauna (1463-1515). W Bolonii rozszerzył i pogłębił swoją znajomość języka greckiego i od 1510 r. uczył go w Kolonii, a od 1513 r. w Münster. W Siennie otrzymał tytuł doktora medycyny i przez pewien czas praktykował jako lekarz w Kolonii.

Oprócz Kolonii i Münster uczył także łaciny i greki w Moguncji (1524, 1529), Lipski (1527) i Moers (1546). Uznawany był za apostoła języka greckiego w Dolnej Nadrenii, w Westfalii i krajach przygranicznych. Uznanie zyskał nie dzięki dziełom literackim, ale dzięki prowadzonej działalności pedagogicznej jako nauczyciel łaciny i greki oraz autor podręczników do gramatyki, dialektyki i retoryki. Jego uczniami byli m.in. humaniści Henricus Glareanus (1488-1563), Petrus Mosellanus (1493-1524), Heinrich Bullinger (1504-1575) i Agrippa von Nettesheim (1486-1535).

Caesarius prowadził korespondencję z Johannesem Reuchlinem (1455-1522), Georgiem Spalatinem (1484-1545), Johannesem Langiem (1487-1548), Filipem Melanchtonem (1497-1560). Stanął po stronie Reuchlina w sporze z szanowanym przez siebie Erazmem z Rotterdamu (1466-1536). Melanchton odwiedził Caesariusa w 1528 r. w Wernigerode, gdy ten uczył w domu Stolbergów, a w 1541 r. zadedykował mu pismo "Epistola de conventu Ratisbonensi". O ostatnie lata jego życia zadbały rodziny Stolbergów i Neuenahrów.

Dzieła (wybór)

  • Compendiaria artis grammaticae Institutio, 1525.
  • DIALE-||CTICA IOHAN-||nis Caesarij in decem tractatus dige-||sta, omnia ferè eius artis praecepta || non tam breuiter quàm luculenter cõ||plectens, ab eodem nuper recognita,|| et adamussim castigata, necnon et || locis aliquot locupletata, sed paucis,|| ut in quib. id operae pretiũ uidebatur.|| ADIECTA est praeterea in || calce operis breuiuscula appẽdix, in || qua ex Alcinoo philosopho platoni-||co declarat quid sit philosophia, & || quid item phũs, & qualem illum esse || oporteat: tũ ex Marsi. Fici. quot sint ||apud phõs disserendi genera.|| 1526.
  • Dialectica Iohannis Caesarij, 1532.
  • Rhetorica Ioannis Caesarii In Septem Libros, 1534.
  • Rhetorica, 1538.

Literatura

  • Friedrich August Eckstein: Caesarius, Johannes. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 3, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, s. 689-691.
  • Heinrich Grimm: Caesarius, Johannes. W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 3, Duncker & Humblot, Berlin 1957, ISBN 3-428-00184-2, s. 90.