Friederike Brun
Friederike Sophie Christiane Brun (ur. 3 czerwca 1765 r. w Gräfentonna (część gminy Tonna w Turyngii) jako Sophie Christiane Friederike Münter; zm. 25 marca 1835 r. w Kopenhadze) - duńska pisarka niemieckiego pochodzenia. (wyznania ewangelickiego)
 |
| Friederike Brun (1818). Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia ↑
Pochodziła z rodu kupieckiego z Lubeki; ojciec Balthasar Münter (1735-93), proboszcz w kościele św. Piotra (duń. Sankt Petri Kirke) w Kopenhadze, autor pieśni kościelnych, syn Lorenza Müntera (zm. 1758), kupca i Christine Kaiser; matka Magdalene Ernestine Sophie Friederike, córka heskiego kapitana gwardii książęcej Georga Heinricha von Wangenheima; brat Friedrich Münter (1761-1830), teolog i historyk kościoła, od 1807 r. biskup Seeland; - poślubiła w Kopenhadze w 1783 r. Constantina Bruna (1746-1836), kupca i dyplomatę; dzieci 1 syn i 3 córki.
Życiorys ↑
Friederike Brun w wieku pięciu lat przybyła do Kopenhagi i wyrosła w środowisku niemieckim, które skupiało się wokół Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724-1803). Jej rozwój religijny był kształtowany wpływem pietyzmu. Po ślubie przebywała z mężem w Sankt Petersburgu, gdzie został powołany jako konsul. Po roku wrócili do Kopenhagi.
W zimie 1788/89 straciła całkowicie słuch i nigdy już go nie odzyskała. W tym czasie zaczęła też pisać. Jej pierwsze próby poetyckie, inspirowane lekturami Klopstocka i Ludwiga Hölty (1748-1776), noszą oznaki sentymentalizmu, z którego nie potrafiła się później wyzwolić. Ukazywały się one od 1790 r. w różnych almanachach. Fryderyk Schiller (1759-1805) opublikował jej wiersze »An Sie« (Do Pana) i »Zuversicht« (Ufność) w swoim czasopiśmie Die Horen. Podejmowała liczne podróże do Niemiec, Szwajcarii i Włoch.
Decydujące było dla Friederike Brun spotkanie z Friedrichem von Matthissonem (1761-1831), który nadał jej sentymentalizmowi klasycystyczną formę. Dzięki niemu poznała Karla Viktora von Bonstettena (1745-1832), w którego przyjaźni i miłości zyskała najgłębsze przeżycia osobiste. Kiedy Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) usłyszał jej wiersz »Ich denke dein« (pol. Myślę o Tobie) w kompozycji Carla Friedricha Zeltera (1758-1832), przekształcił go w »Nähe des Geliebten« (pol. Bliskość ukochanego). O wspólnym z Bonstettenem pobycie w Karlsbad informują jej dzienniki z 1795 roku.
Pod wpływem licznych podróży do Rzymu powstały jej dwa tomy »Römisches Leben« (1833, pol. Życie rzymskie), będące jej najwybitniejszym dziełem i zawierające przeżycia z Rzymu, gdzie należała do tamtejszego kręgu niemieckich i duńskich artystów. Spotkała tam m.in. Jörgena Zoega (1755-1809), Carla Ludwiga Fernowa (1763-1808), Asmusa Carstensa (1754-1798) i Bertela Thorvaldsena (1770-1844). Pokrewieństwo charakterów najbardziej ją zbliżyło do Angeliki Kauffmann (1741-1807). Brun wzięła żywy udział w politycznych wydarzeniach lat 1808-10 i napisała o tym książkę »Briefe aus Rom« (1816, pol. Listy z Rzymu). W 1810 r. Friederike Brun wróciła na zawsze do Danii i stworzyła w Kopenhadze oraz w swoim domu wiejskim w Sophienholm centrum towarzyskiego życia duchowego. Friederike Brun nazywana była "Madame de Staël Północy".
Dzieła (wybór) ↑
- Tagebuch einer Reise durch die östliche, südliche und italienische Schweiz. 1800.
- Episoden aus Reisen durch das südliche Deutschland etc. 1808.
- Briefe aus Rom. 1818.
- Gedichte. 1795,1812,1820.
- Römisches Leben. 1833.