Max Brod

Max Brod (ur. 27 maja 1884 w Pradze; zm. 20 grudnia 1968 w Tel Awiwie) – żydowskiego pochodzenia niemieckojęzyczny czeski literat, pisarz i kompozytor. Był przyjacielem i biografem Franza Kafki (1883–1924). Pomimo ostatniej woli Kafki, wyrażonej w testamencie, Brod nie spalił jego manuskryptów i opublikował jego dzieła. Uważany jest także za odkrywcę poety Franza Werfela (1890–1945). W Pradze opublikował ok. 50 książek, a w Tel Awiwie kolejne 32.

Max Brod (1965)
Max Brod (1962).
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Adolf (ur. 1854), był praskim urzędnikiem bankowym; matka Franziska Rosenfeld (ur. 1859); rodzeństwo brat Otto (ur. 6 lipca 1888 w Pradze, zamordowany w październiku 1944 w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu) i siostra Sophie; – ożenił się w 1913 z Elsą Taussig (1883–1942).

Życiorys

Max Brod studiował prawo na niemieckim Uniwersytecie Karola Ferdynanda (Karl-Ferdinands-Universität) w Pradze. W 1907 r. uzyskał tytuł doktora prawa. W okresie studiów spotkał 23 października 1902 r. Franza Kafkę, kiedy ten prowadził tam wykład na temat Arthura Schopenhauera (1788–1860). Później często się spotykali i pozostali przyjaciółmi do śmierci Kafki. Razem z Kafką, Oskarem Baumem (1883–1941), Ludwigiem Winderem (1889–1946) i Felixem Weltschem (1884–1964) tworzyli tzw. „praski krąg”. Spotkania z Martinem Buberem (1878–1965) w latach 1909–1910 pogłębiły jego zrozumienie judaizmu i uczyniły z niego przekonanego syjonistę.

Od 1907 do 1924 r. pracował jako urzędnik w dyrekcji poczty w Pradze, a później był referentem kultury w ministerstwie Czechosłowacji. W latach 1929–39 był krytykiem literackim i muzycznym w gazecie niemieckojęzycznej Prager Tageblatt i współzałożycielem Jüdischer Nationalrat, której został wiceprezydentem.

15 marca 1939 r. Max Brod wyjechał razem z żoną z Pragi do Palestyny, gdzie pracował w Tel Awiwie jako dramaturg w Teatrze Habima i jednocześnie jako krytyk muzyczny i teatralny.

Dzieła (wybór)

  • Tod den Toten, (nowele) (1906)
  • Schloss Nornepygge, (powieść) 1908
  • Ein tschechisches Dienstmädchen, (powieść) (1909)
  • Die Erziehung zur Hetäre, (nowele) (1909)
  • Jüdinnen, (powieść) (1911)
  • Die Höhe des Gefühls, (wiersze) (1913)
  • Ein Kampf um Wahrheit, (trylogia)
    • Tycho Brahes Weg zu Gott, (1915, pol. wyd. Tycho de Brahe; przekład Olwid [pesud.], 1922)
    • Reubeni, Fürst der Juden (1925)
    • Galilei in Gefangenschaft, (1948)
  • Der Dichter Franz Kafka, (1921)
  • Leben mit einer Göttin, (1923)
  • Die Frau, nach der man sich sehnt, (powieść) (1927)
  • Zauberreich der Liebe, (powieść) (1928, pol. wyd. Zaczarowany kraj miłości; przekł. M. Kanfera, 1932)
  • Die Frau, die nicht enttäuscht, (1934)
  • Franz Kafka. Eine Biographie (1937, pol. wyd. Franz Kafka : opowieść biograficzna; przekł. Tadeusz Zabłudowski; wstępem opatrzył Marek Wydmuch, 1982)
  • Annerl, (1937; pol. wyd. Anula : powieść; przekł. A. Niedźwiedzińskiego, 1939)
  • Unambo, (powieść) (1949).
  • Armer Cicero, (1955)
  • Jugend im Nebel, (1959)
  • Verzweiflung und Erlösung im Werke Franz Kafkas, (1959)
  • Streitbares Leben, (pismo autobiograficzne) (1960).
  • Die Rosenkoralle. Ein Prager Roman. (1961)
  • Die verkaufte Braut. Der abenteuerliche Lebensroman des Textdichters Karel Sabina (1962)

Literatura

  • Hugo Gold: Max Brod. Ein Gedenkbuch, Tel Aviv, 1969.

Linki

Nowości

Popularne artykuły