Justus Brinckmann

Justus Brinckmann (ur. 23 maja 1843 w Hamburgu; zm. 8 lutego 1915 w Hamburgu-Bergedorf) – niemiecki prawnik, redaktor, historyk sztuki i dyrektor Muzeum Sztuki i Rzemiosła (Museum für Kunst und Gewerbe) w Hamburgu. Jest jedną z najwybitniejszych postaci z okresu zakładania muzealnictwa niemieckiego. Jako pierwszy w Niemczech utworzył w kierowanym przez siebie muzeum oddział japońskiego rzemiosła artystycznego.

Justus Brinckmann 1905
Justus Brinckmann.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Karl Heinrich Ludwig Brinckmann (1809–1855), Privatdozent w Heidelbergu;
  • Matka: Mary z domu Justus (1814–1865);
  • Ożenił się: 1) 17.03.1868 z Idą Laurą Anną Marie von Froschauer (1841–1872), 2) w 1874 z Marią Pią Adele von Froschauer (1848–1899, siostra pierwszej żony), 3) w 1901 z malarką Henriette Christine Hahn (1862–1934);
  • Dzieci: z pierwszego małżeństwa miał 3 dzieci m.in. prawnik i poseł Wolfgang Brinckmann (1871–1930), z drugiego małżeństwa 5 dzieci m.in. Albert Gideon Brinckmann (1877–1924), w latach 1912–20 dyrektor Kestner-Museum w Hanowerze, z trzeciego związku miał 4 dzieci.

Życiorys

Po wielu podróżach Justus Brinckmann studiował w Lipsku i Wiedniu nauki przyrodnicze, prawo i ekonomię. Dopiero w Wiedniu zwrócił się pod wpływem Rudolfa Eitelbergera (1817–1885) ku historii sztuki. Po ukończeniu studiów prawniczych w 1867 r. w Lipsku osiadł 10 stycznia 1868 r. w Hamburgu jako prawnik. Poza tym współpracował z dziennikiem Hamburgischer Correspondent jako referent ds. sztuki (od 1868), sprawozdawca we Francji (w 1871), a potem jako redaktor polityczny (od 1871). Jako ekspert w dziedzinie handlu i przemysłu został komisarzem Wystawy Światowej w Wiedniu w 1873 r., a w 1885 był jurorem na Wystawie Światowej (Exposition Universelle d'Anvers) w Antwerpii i w 1900 r. w Paryżu. W 1876 r. brał udział we wstępnych negocjacjach w sprawie ustawy o patentach Rzeszy.

Justus Brinckmann od młodych lat był namiętnym zbieraczem. Już jako uczeń założył zbiór owadów błonkoskrzydłych, który był tak wyborny, że później stał się własnością muzeum. Jako student specjalizował się w ornamentyce i stworzył dwa zbiory, z których jeden trafił do muzeum w Sankt Petersburgu a drugi do muzeum w Lipsku. W Hamburgu jego celem było założenie Muzeum Sztuki i Rzemiosła (Museum für Kunst und Gewerbe). Z pomocą Towarzystwa Patriotycznego (Patriotische Gesellschaft) wystawiał od 1874 r. zgromadzone zbiory w wynajętych pomieszczeniach. Dzięki jego staraniom w latach 1873–75 wybudowano gmach muzeum według projektu, pochodzącego z Elbląga, Carla Johanna Christiana Zimmermanna (1831–1911). We wrześniu 1876 r. otworzono Muzeum Sztuki i Rzemiosła (Museum für Kunst und Gewerbe), w którego 18 pomieszczeniach znajdujących się na parterze ulokowano zbiory botaniczne i etnograficzne (w budynku znajdowała się także szkoła i pierwotnie nazywał się Staatliches Technikum und Museum für Kunst und Gewerbe – Miejskie Technikum i Muzeum Sztuki i Rzemiosła). Do 1915 r. Justus Brinckmann pełnił funkcję dyrektora muzeum, a po jego śmierci nowym dyrektorem został Max Sauerlandt (1880–1934).

Justus Brinckmann zmarł 8 lutego 1915 w Hamburgu-Bergedorf, a jedną z mów przy trumną wygłosił Gustav Pauli (1866–1938).

Dzieła (wybór)

  • Abhandlungen über die Goldschmiedekunst und die Sculptur, Leipzig, Seemann, 1867.
  • Catalog der Sammlungen von Musterwerken der Industrie und Kunst des Instituts Minutoli zu Liegnitz. 3 części, 1872, 1873.
  • Kunst und Kunstgewerbe in Japan. 1883.
  • Kunst und Handwerk in Japan. Wagner, Berlin 1889.
  • Führer durch das Hamburger Museum für Kunst und Gewerbe. 2 tomy. Verlag des Museums für Kunst und Gewerbe 1894.
  • Die Ankäufe auf der Weltausstellung Paris 1900. Hrsg. vom Hamburgischen Museum für Kunst und Gewerbe. Lütcke & Wulff, Hamburg 1901.

Literatura

  • Carl Schellenberg: „Brinckmann, Justus” w: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, s. 614. (online).
  • Alfred Lichtwark: Justus Brinckmann in seiner Zeit. Mit Beiträgen von Erich Lüth und Gustav Schiefler. Christians, Hamburg 1978, ISBN 3-7672-0562-9 (online).

Linki