Hermann Bonnus


Hermann Bonnus (właściwie Hermann von Bunne(n); ur. w 1504 r. w Quakenbrück; zm. 12 lutego 1548 r. w Lubece) - niemiecki reformator religijny i pierwszy superintendent Lubeki.

H-Bonnus
Hermann Bonnus.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Arndt van Bunne, rajca w Quakenbrück; matka Hilla Dreckmann; ożenił się z Cathariną; znanych jest 4 ich dzieci.

Życiorys


Po edukacji w szkole humanistycznej w Münster Hermann Bonnus studiował od 1523 r. w Wittenberdze u Filipa Melanchtona (1497-1560) i Marcina Lutra (1483-1546). W latach 1525-1527 był nauczycielem w Greifswaldzie, w 1528 r. został wychowawcą duńskiego księcia, a w 1530 r. pierwszym rektorem nowo powstałej szkoły łacińskiej w Lubece. Jan Bugenhagen (1485-1558), reformator Lubeki, którego znał już z Wittenbergi, mianował go 9 lutego 1531 r. superintendentem. Jako takowy przyczynił się zdecydowanie do przeforsowania Reformacji w Lubece. W latach 1532/33 brał udział w tłumaczeniu Biblii Lutra na język dolnoniemiecki.

W 1534 r. Hermann Bonnus został pozbawiony pełnionego urzędu, który ponownie odzyskał po odsunięciu od władzy burmistrza Lubeki Jürgena Wullenwevera. Jego dolnoniemiecka kronika (Chronica, 1537) jest źródłem informacji o tym okresie. W tym samym roku opublikował dolnoniemiecki katechizm. Opracował też śpiewnik kościelny, w którym dołączył także własne pieśni.

W 1543 r. Hermann Bonnus był reformatorem w biskupstwie i mieście Osnabrück i na polecenie biskupa Franza von Waldecka napisał najstarszy tamtejszy porządek kościelny, w którym został usystematyzowany przebieg nabożeństwa i dni świąteczne. Święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zostało usunięte jako nie mające potwierdzenia w Piśmie Świętym. Po wykonaniu tego zadania wrócił do Lubeki, gdzie zmarł 12 lutego 1548 roku.

Dzieła (wybór)


  • Chronica. 1537.
  • Eine korte vor||uatinge der Christli||ken lere/ vnd der v#[oe]r||n#eemestẽ Fragest#[ue]cke/|| so vnder dem Euan||gelio gemenlikẽ v#[oe]r||uallen/ vp frage vnd || antwert gestellet/|| vor de kynder vnd || gemenẽ man. || D#[oe]rch M. Hermannum || Bon. Superat. to L#[ue]beck. 1539.
  • Farrago praecipuorum exemplorum de apostolis ... qui ... christianae religioni fideliter patrocinati sunt. 1539.
  • Christlicke Kercken Ordenungh. Der Statt Ossenbr#[ue]gge/ Dorch M. Hermannum Bonnum Verfatet. 1543.
  • Ethlike warhafftige gescheffte van dem 1124. Yare beth ynth 1552 yar, Rimeswise tosamende gebracht. 1553.

Literatura


  • Heinrich Heppe: „Bonnus, Hermann.” W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 3, Duncker & Humblot, Leipzig 1876, s. 133 (online).
  • Olof Ahlers: „Bonnus, Hermann.” W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, s. 448 (online).

Linki