Klaus Bonhoeffer

Klaus Hans Martin Bonhoeffer (ur. 5 stycznia 1901 we Wrocławiu (wówczas niem. Breslau); zm. 23 kwietnia 1945 w Berlinie) – prawnik i bojownik niemieckiego ruchu oporu. (wyznanie ewangelickie)

Klaus Bonhoeffer
Klaus Bonhoeffer.
Źródło: Gedenkstätte Deutscher Widerstand

Genealogia

  • Ojciec: Karl Ludwig Bonhoeffer (1868–1948), profesor psychiatrii i neurologii w Królewcu, Wrocławiu i Berlinie;
  • Matka: nauczycielka Paula (1876-1951), córka Karla von Hase (1842–1914) wnuczka historyka Kościoła Karla von Hase (1800–90) i Klary, córki malarza Stanislausa von Kalckreutha (1820–94);
  • Rodzeństwo:
    1. Karl Friedrich (1899-1957), chemik,
    2. Walter (1899-1918), zginął w I wojnie światowej,
    3. Dietrich Bonhoeffer (1906–1945), teolog, członek Kościoła Wyznającego i niemieckiego ruchu oporu przeciwko reżimowi nacjonalistycznemu;
    4. Ursula (1902-1983), żona Rüdigera Schleichera (1895-1945),
    5. Christine (1903-1965), żona Hansa von Dohnanyi (1902-1945);
    6. Sabine (1906-1999), żona Gerharda Leibholza (1901-1982);
    7. Susanne (1909-1991), żona Waltera Dreßa (1904-1979).
  • Żona: od 3 września 1930 Emmi Delbrück, córka historyka i polityka Hansa Delbrücka (1848–1929);
  • Dzieci: 2 synów.

Życiorys i działalność

Klaus Bonhoeffer uczęszczał w Berlinie razem z bratem Dietrichem i późniejszym szwagrem Hansem von Dohnanyi do Grunewald-Gymnasium, po ukończeniu którego studiował prawo w Heidelbergu. Po doktoryzacji pracą Die Meistbegünstigung im modernen Völkerrecht (Największe uprzywilejowanie w prawie międzynarodowym) kontynuował edukację w Berlinie, Genewie i Amsterdamie. Następnie pracował jako adwokat i od 1935 roku jako radca prawny w Lufthansie. Praca w Lufthansie wiązała się z licznymi podróżami.

Od 1940 roku Klaus Bonhoeffer nawiązał kontakty z licznymi grupami niemieckiego ruchu oporu przeciwko reżimowi nazistowskiemu. Poprzez brata Dietricha miał styczność z kościelnym ruchem oporu, a przez szwagrów Justusa Delbrücka, Hansa von Dohnanyi i Rüdigera Schleichera także z kręgami wojskowego ruchu oporu, przede wszystkim z admirałem i szefem wywiadu i kontrwywiadu wojskowego Abwehry Wilhelmem Canarisem. Przez kuzyna żony Ernsta von Harnacka, a syna Adolfa von Harnacka, miał także kontakt z socjalistycznym ruchem oporu. Podróże służbowe wykorzystywał również na potrzeby działalności konspiracyjnej. Był też wtajemniczony w plan zamachu i próbę obalenia Hitlera, która miała miejsce 20 lipca 1944 roku.

Klaus Bonhoeffer został aresztowany przez gestapo 1 października 1944 roku, a 2 lutego 1945 roku Trybunał Ludowy (Volksgerichtshof) skazał go na karę śmierci. W nocy z 22 na 23 kwietnia 1945 roku, gdy oddziały Armii Czerwonej dotarły w okolice Berlina, Bonhoeffer razem z innymi dwunastoma więźniami został zamordowany strzałem w potylicę przez specjalny oddział SS Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy (Reichssicherheitshauptamt) w czasie marszu z więzienia do Prinz-Albrecht-Palais na ruinach w pobliżu Invalidenstraße.

Literatura

  • Dietrich Bonhoeffer: Auf dem Weg zur Freiheit, Berlin : Haus und Schule, 2 wydanie 1947.

Linki

  • Biografia Klausa Bonhoeffera w Gedenkstätte Deutscher Widerstand (online).

Ten artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.