Robert Blum


Robert Blum (ur. 10 listopada 1807 r. w Kolonii; zm. 9 listopada 1848 r. w Brigittenau koło Wien, obecnie dzielnica Wiednia) – niemiecki polityk, publicysta, poeta, czołowa postać liberalnego i narodowo-kościelnego ruchu niemieckiego katolicyzmu.

Podczas drugiej fazy Wiosny Ludów w październiku 1848 r. wziął udział po stronie rewolucjonistów w obronie Wiednia przeciw wojskom cesarsko-austriackim. Po upadku powstania i po wyroku sądu doraźnego (niem. Standgericht) został stracony. (wyznania katolickiego)

Robert-Blum
Robert Blum.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Engelbert Blum (1780-1815), rozpoczął studia teologiczne, które przerwał, był bednarzem, pracownikiem nadzoru fabrycznego; matka Maria Katharina Brabender; - ożenił się 1) w Lipsku w 1838 r. z Adelheid Mey (1819-1838), 2) w Lipsku w 1840 r. z Eugenie (Jenny, wyznania ewangelickiego), córka fabrykanta perkalu Günthera z Pragi; miał 3 synów i córkę (wyznania ewangelickiego).

Życiorys


Robert Blum zachorował w wieku 3 lat na odrę i przez 9 m-cy był niewidomy. W wieku czterech lat znał na pamięć mszę łacińską, a w wieku siedmiu lat czytał, pisał i liczył.

W 1817 r. rozpoczął naukę w szkole parafialnej, gdzie sam uczył rachunków, aby zarobić na swoje utrzymanie. W wieku 12 lat uczęszczał przez krótki czas, do kolegium jezuickiego, ale na dalszą naukę brakło pieniędzy. Zaczął uczyć się zawodu złotnika, ale ze względu na uszkodzony wzrok naukę przerwał po trzech kwartałach. W latach 1821-1825 uczył się zawodu mosiężnika. Później pracował jako pomocnik kupca, od 1830 do 1831 r. był pomocnikiem w teatrze w Kolonii, od 1832 r. pracował w teatrze w Lipsku jako sekretarz, bibliotekarz (1832-1840) i kasjer (1840-1847).

W tym czasie jako samouk ustawicznie rozszerzał swoją wiedzę. Stworzył także dzieła literackie, w które włożył wiele pracy. W 1831 r. napisał dramat Grochow, eine Freiheitshymne (Grochów, hymn wolności), który dotyczył polskiej walki o wolność. Sprawy polskiej dotyczył także kolejny jego dramat Tadeusz Kościuszko. Oprócz tego powstały kolejne wiersze i komedie, jak również libretto do opery Die Schatzkammer des Ynka Alberta Lortzinga (1801-1851). Jedynym jego dziełem wydanym drukiem jest Die Befreiung von Candida (1836). Niektóre jego pisma ukazały się w czasopismach np. w Elegante Welt i Rosen.

Od 1830 r. zaczął angażować się w życie polityczne. W październiku 1839 r. podróżował do Frankfurtu, gdzie po raz pierwszy spotkał późniejszych członków Hallgartenkreis należących do kręgu opozycji liberałów. Święto Gutenberg-Fest w 1840 r. w Lipsku wykorzystał Blum do zebrania w mieście literatów, ale drukarze zabronili im wygłaszanie politycznych przemówień podczas święta.

Od 1840 r. wydawał czasopismo opozycyjne Sächsische Vaterlandsblätter. czasopismo zbierało także datki dla prześladowanych politycznie (np. Heinrich Hoffmann von Fallersleben ) czy zajmowało się zakładaniem narodowych miejsc pamięci. W 1842 r. został aresztowany na 12 dni z powodu skargi prywatnej osoby. W 1843 r. czasopismo opublikowało pismo Wilhelma Schulza (1797-1860) w sprawie uwięzienia i śmierci w 1837 r. Friedricha Ludwiga Weidiga (1791-1837). Od 1843 r. ukazywały się tam również artykuły bojowniczki o prawa kobiet Louise Otto (1819-1895). W 1844 r. z powodu opublikowanego artykułu Blum trafił ponownie do więzienia, tym razem na dwa miesiące. Rząd pruski zabronił w 1845 r. wydawanie Sächsische Vaterlandsblätter z powodu utrzymywanych bliskich kontaktów z ruchem na Śląsku. Zakaz wydała także Bawaria i Badenia, a Saksonia odebrała gazecie koncesję.

W 1843 r. wydał pierwszy raz Vorwärts!, kieszonkowe wydanie dla prostego ludu, którego nowa edycja pojawiała się co roku.

W 1847 r. otworzył własne wydawnictwo. Jego wstąpienie do kościoła katolicko-niemieckiego służyło także celom politycznym. Kiedy w Saksonii następował rozłam w ruchu liberalnym, Blum został przywódcą skrzydła radykalnego. Gdy 29 lutego 1848 r. dotarła wieść o rewolucji we Francji, domagał się, na zwołanym posiedzeniu rady miasta, obalenia saksońskiego rządu. Mimo licznych wystąpień publicznych wzywających do zmian zapobiegł 12 marca kilkutysięcznej demonstracji w stolicy Saksonii Dreźnie, za co skrytykowali go demokraci.

12 marca odrzucił propozycję udziału w przedparlamencie, który miał prowadzić przygotowania do założenia Frankfurckiego Zgromadzenia Narodowego we Frankfurcie. Jednak 19 marca zgodził się zostać delegatem Zwickau i 29 marca wyjechał do Frankfurtu, gdzie został jednym z czterech wiceprzewodniczących przedparlamentu. W ciągu kolejnych czterech dni deputowani podzielili się na różne obozy m.in. demokratów, do których należał Blum. 18 maja 1848 r. otworzono Frankfurckie Zgromadzenie Narodowe i krótko po tym Blum został wybrany do Komisji Konstytucyjnej. W lipcu 1848 r. demokraci zgłosili wniosek ustanowienia samodzielnego państwa polskiego, który jednak został odrzucony.

Egzekucja-Roberta-Bluma
Egzekucja Roberta Bluma w 1848 roku. Autor: Carl Steffeck
Źródło: Wikimedia Commons

Gdy 6 października 1848 r. wybuchło powstanie w Wiedniu, pojechał tam 10 października jako przewodniczący frakcji demokratycznej, aby przekazać wyrazy solidarności z walczącymi. Podróżował przez Drezno i Wrocław m.in. z Juliusem Fröbelem (1805-1893) i 13 października przybył do Wiednia. 23-ciego wygłosił tam mowę o znaczeniu walki rewolucyjnej w Wiedniu. Od 25-tego brał udział w obronie Wiednia. 1 listopada wojska cesarskie zajęły miasto. 4 listopada aresztowano Bluma i Fröbela w Gasthof zur Stadt London. Mimo interwencji rządu saksońskiego i przedstawicieli Frankfurckiego Zgromadzenia Narodowego został 8 listopada skazany na karę śmierci przez powieszenie, ale później zamieniono ją na karę śmierci przez rozstrzelanie. 9 listopada 1848 r. rozstrzelano go koło domku myśliwskiego w Brigittenau i pochowano w Wiedniu na cmentarzu Währinger Friedhof. Obecnie w pobliżu tego miejsca znajduje się ulica nazwana jego imieniem Robert-Blum-Gasse.

Dzieła (wybór)


  • Vorwärts : Volkstaschenbuch für das Jahr ..., unter Mitwirkung mehrerer freisinniger Schriftsteller Deutschlands hrsg. von Robert Blum. 1843-1847.
  • Die erste allgemeine Kirchenversammlung der deutsch-katholischen Kirche : Abgehalten zu Leipzig, Ostern 1845 ; Authentischer Bericht. 1845.
  • Gebet- und Gesangbuch für deutsch-katholische Christen : Auf Beschluß der Leipziger Kirchenversammlung mit Choralmelodien hrsg. 1845.
  • Die Wunder des heiligen Rocks. 1845.
  • Politische Schriften. 6 tomów, 1843–1879.

Literatura


  • Erich Angermann: „Blum, Robert.” W: Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 2, Duncker & Humblot, Berlin 1955, ISBN 3-428-00183-4, s. 322-324 (online).
  • Max von Eelking: „Blum, Robert.” W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, s. 739-741 (online).
  • Siegfired Schmidt: Robert Blum, Weimar 1971.

Licencja Creative Commons
Ten artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.