Sigmund von Birken

Sigmund von Birken (znany także jako Sigismund von Birken; pseudonim Floridan; ur. 25 kwietnia 1626 r. w Wildstein (obecnie Skalná w Czechach); zm. 12 czerwca 1681 r. w Norymberdze) - niemiecki poeta, dramaturg i pisarz w okresie baroku, członek m.in. Pegnesischer Blumenorden w Norymberdze. (wyznania ewangelickiego)

Sigmund von Birken. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec Daniel Betulius (ok. 1582-1642), pastor w Wildstein, w 1628 r. został stamtąd wypędzony przez kontrreformację, od 1632 r. diakon w kościele Świętego Ducha w Norymberdze; matka Veronika z domu Khobelt (1593-1633) z Norymbergi; przybrane matki od 1635 r. wdowa po pastorze Adamie Myliusie i od 1637 wdowa po pastorze Georgu Pistoriusie; brat Christian Betulius (1619-77), pastor w różnych wirtemberskich miejscowościach, twórca ewangelickich pieśni; - ożenił się 1) w Bayreuth w 1657 r. z Margarethe z domu Göring (zm. w 1670), 2) w Norymberdze 3 grudnia 1673 r. z Clarą Cathariną z domu Bosch (1615-1679).

Życiorys ↑

Birken studiował od 1643 r. w Jenie prawoznawstwo, a później teologię. Studia musiał przerwać w 1645 r. z powodu braku pieniędzy. Po powrocie do Norymbergi wstąpił do założonego przez Georga Philippa Harsdörffera (1607-1658) towarzystwa językowego i literackiego Pegnesischer Blumenorden jako "Floridan". Philipp von Zesen (1619-1689) przyjął go 3 kwietnia 1645 r. do towarzystwa językowego Deutschgesinnte Genossenschaft z przydomkiem "Riechenden". W 1646 r. został w Wolfenbüttel nauczycielem i wychowawcą książąt Antoniego Ulryka (1633-1714) i Ferdynanda Alberta (1636-1687), a w 1647 r. uczył księżniczkę w Dannenbergu (Hanower).

W 1648 r. wrócił do Norymbergi, gdzie uczył młodych szlachciców. W tym czasie w Norymberdze przebywali posłowie z całych Niemiec i Szwecji negocjujący pokój westfalski. W kolejnych dwóch latach zyskał uznanie jako poeta. Napisał wiersze pochwalne, a na zlecenie przewodniczącego cesarskiej delegacji, księcia Octavio Piccolomini (1599-1656) zaaranżował w 1650 r. pochód uroczysty i inscenizację Teutscher Kriegs Ab- und Friedens-Einzug. Poznany w tym czasie Gottlieb Amadeus von Windisch-Graetz (1630-1695) stał się jego protektorem na dworze wiedeńskim. W maju 1654 r. dzięki jego wsparciu został nobilitowany przez cesarza Ferdynanda III (1608-1657) na szlachcica ("von Birken") i mianowany palatynem. W 1658 r. przyjęto go pod pseudonimem "Erwachsenen" do towarzystwa literackiego Fruchtbringende Gesellschaft założonego przez księcia Ludwiga I von Anhalt-Köthen (1579-1650). W latach 1657-1660 przebywał w Bayreuth po czym wrócił do Norymbergi, gdzie w 1662 r. został przewodniczącym Pegnesischer Blumenorden.

Sigmund von Birken zmarł 12 czerwca 1681 r w Norymberdze i został pochowany na cmentarzu Johannisfriedhof.

Znaczenie ↑

Jego wiersze zawierają elementy osobiste, zwłaszcza po śmierci żony i charakteryzuje je głęboka religijność. Dwie spośród jego licznych pieśni religijnych znajdują się do dzisiaj w niemieckim ewangelickim śpiewniku kościelnym. Dla poetyki stał się ważny dzięki pismu »Teutsche Rede-bind- und Dichtkunst« (1679), którego szkic przygotował już w 1650 roku. Sens i cel poezji widział w pieśniach o treściach chrześcijańsko-religijnych, w uwielbieniu Boga i nauce cnoty. Onomatopeją, którą teoretycznie zaprezentował w pierwszym rozdziale »De ornatu versuum«, posługiwał się z wielką wirtuozerią, czym zbudził wielki podziw. Jego dzieła są reprezentatywne dla tendencji w ówczesnej sztuce.

Birken był także autorem pism i dramatów historycznych. Wielki sukces odniosło pismo geograficzne »Donaustrand« (1664) napisane z okazji wojny z Turkami, w którym opisał miasta leżące nad Dunajem. Wśród pism historycznych znajdują się »Sächsische Heldensaal« (1677) i »Spiegel der Ehren des Erzhauses Österreich« (1667) opisujące historię Habsburgów od 1218 do 1513 roku.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑