August Ferdinand Bernhardi
Johann Christian August Ferdinand Bernhardi (24 czerwca 1769 r. w Berlinie; zm. 1 czerwca 1820 r. tamże) - niemiecki językoznawca, poeta i pisarz. (wyznania ewangelickiego)
 |
| August Ferdinand Bernhardi. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia ↑
Przodek Bartholomäus Bernhardi (1487-1551), pierwszy ewangelicki rektor uniwersytetu w Wittenberdze i prepozyt w Kembergu (Saksonia); ojciec Johann Christian Bernhardi (1738-1815), nadkomisarz sądowy w Berlinie; matka Christine Hilke z Magdeburga; - ożenił się w 1799 r. z Sophie z domu Tieck (1775-1833, rozwiedli się w 1807), pisarka; szwagier Ludwig Tieck (1773-1853); dzieci 2 synów.
Życiorys ↑
Bernhardi studiował filozofię w Halle u Friedricha Augusta Wolfa (1759-1824). W 1791 r. zaczął uczyć w Friedrichswerdersches Gymnasium w Berlinie, gdzie rektorem był Friedrich Gedike (1754-1803). W latach 1808-1820 był jego dyrektorem, w 1811 r. został Privatdozentem (docentem bez pensji) i w 1816 radcą konsystorza.
Za pośrednictwem szwagra Ludwiga Tiecka miał styczność z wczesnoromantycznymi kręgami. Pisał artykuły do czasopism Athenaeum (1798-1800) i Musenalmanachu wydawanego przez Tiecka. Razem z Tieckien napisał komiczno-satyryczne opowiadania »Bambocciaden« (3 tomy, 1797-1800), nie mające dzisiaj znaczenia literackiego. Jego głównym dziełem jest »Sprachlehre« (2 tomy, 1801-03). Bernhardi ujął w nim poglądy teoretyczno-językowe XVIII w. w jeden system i przeniósł pojęcia Immanuela Kanta (1724-1804), Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga (1775-1854) i Johanna Gottlieba Fichtego (1762-1814) na językoznawstwo. Dla niego zadaniem języka jest "przedstawienie rozumu". Na tej zasadzie opiera ogólną gramatykę, teorię początku języka, estetyczno-językowe stworzenie stylistyki i filozoficzne znaczenie metaforycznego charakteru języka. To podejście zainspirowało szczególnie Augusta Wilhelma von Schlegla (1767-1845), Wilhelma von Humboldta (1767-1835) i Franza Boppa (1791-1867). W licznych programach szkolnych Bernhardi zawarł swoje poglądy dotyczące reformy oświaty i pedagogiki.
Dzieła (wybór) ↑
- Vollständige griechische Grammatik für Schulen und Gymnasien. 1797.
- Bambocciaden. 3 tomy, 1797-1800.
- Meines Pudels wirkliche Erscheinung nach seinem Tode. 1805.
- Anfangsgründe der Sprachwissenschaft. 1805.
- Ueber die ersten Grundsätze der Disciplin in einem Gymnasium. 1811.
- Mathematik und Sprachen, Gegensatz und Ergänzung. 1815.
- Ansichten über die Organisation der gelehrten Schulen. 1818.
- Ueber die Natur der Buchstaben und die Consecution derselben. 1820.
- Ueber den Philoktet des Sophokles. 1825.
Literatura ↑
- Hermann Hettner: Bernhardi, August Ferdinand. W: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, s. 458.
Linki ↑
- Pisma w: Deutsche Digitale Bibliothek.