Christoph Gottfried Bardili


Christoph Gottfried Bardili (ur. 18 maja 1761 r. w Blaubeuren; zm. 5 czerwca 1808 r. w Mergelstetten) - niemiecki filozof i pedagog. (wyznania ewangelickiego)

Christoph Gottfried Bardili
Christoph Gottfried Bardili.
Źródło: EcuRed

Genealogia


Ojciec Johann Philipp Bardili (1728-97), diakon w Blaubeuren i pastor w Weiler; matka Wilhelmine Dorothea Cless; - ożenił się w Denkendorf w 1798 r. z Dorotheą Gottliebin Märklin (1773-1856).

Życiorys


Pierwszych lekcji udzielał mu wujek Joseph Friedrich Schelling, diakon w Leonbergu i ojciec filozofa Friedricha Wilhelma Josepha von Schellinga (1775-1854). W latach 1774-76 Christoph Gottfried Bardili uczył się w Denkendorf i od 1776 do 1778 w Maulbronn. W 1778 r. rozpoczął studia filozoficzne, teologiczne i przyrodnicze w Tybindze. W 1783 r. został wikariuszem w Kirchheim, ale niezadowolony z tego zawodu postanowił w 1887 kontynuowć studia filozoficzne na uniwersytecie w Getyndze.

W 1789 Bardili wrócił do Tybingi i został repetentem w tamtejszej uczelni, Tübinger Stift. Od 1790 do 1794 r. pracował jako profesor filozofii w uczelni Hohe Karlsschule w Stuttgarcie, a po jej likwidacji uczył aż do śmierci w tamtejszym gimnazjum Königliche Gymnasium (Gymnasium Illustre).

 Twórczość filozoficzna Christopha Gottfrieda Bardili, która w dużej części ukształtowana został dyskusją z Immanuelem Kantem (1724-1804), przybrała pojęciowy kształt dzięki Carlowi Leonhardowi Reinholdowi (1757-1823), który przyczynił się do jej rozpowszechnienia. Bardili zgadzał się z Kantem w kwestii etyki, ale odrzucał jego Kritik der reinen Vernunft (Krytyka czystego rozumu). Jego główne dzieło Grundlagen der ersten Logik, gereinigt von den Irrtümern der bisherigen Logiken überhaupt, der kantischen insbesondere. Keine Kritik, sondern eine medicina mentis, brauchbar hauptsächlich für Deutschlands kritische Philosophie (1800), które realizuje jego własną metafizykę tożsamości i przedstawia nowe pojmowanie logiki, stało się powodem krytyki Johanna Gottlieba Fichte (1762-1814) i Schellinga. Dzięki swojemu pojmowaniu logiki uważany jest za prekursor logiki ontologicznej Hegla (1770-1831), a historiografowie filozofii niemieckiej znajdują również elementy idei Christopha Gottfrieda Bardili w późniejszych spekulacjach Schellinga.

Dzieła (wybór)


  • Observationes physicae, praesertim meteorologicae. 1780.
  • Epochen der vorzüglichsten philosophischen Begriffe. 2 tomy, 1788.
  • Allgemeine praktische Philosophie. 1795.
  • Grundriss der ersten Logik. 1800.
  • Philosophische Elementarlehre. 2 tomy, 1802-06.

Literatura


  • Arthur Richter: „Bardili, Christoph Gottfried” Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 2, Duncker & Humblot, Leipzig 1875, s. 55 (online).
  • Josef Hanslmeier: „Bardili, Christoph Gottfried” w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 1 (1953), s. 585 (online).