Annalena Baerbock
Annalena Charlotte Alma Baerbock (ur. 15 grudnia 1980 w Hanowerze) – niemiecka polityk (Sojusz 90/Zieloni), od 2013 posłanka do Bundestagu, od 2018 do 2022 współprzewodnicząca Zielonych, od 8 grudnia 2021 minister spraw zagranicznych w rządzie Olafa Scholza. Jest pierwszą kobietą stojącą na czele Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Podczas wyborów do Bundestagu w 2021 r. występowała jako kandydatka na kanclerza. Jej partia osiągnęła 14,8% tzn. uplasowała się na trzecim miejscu. Od stycznia 2018 do lutego 2022 była razem z Robertem Habeckem współprzewodniczącą Zielonych. Poprzednio była w latach 2009- 2013 przewodniczącą Zielonych w Brandenburgii. (wyznanie luterańskie)
![]() |
Annalena Baerbock, 2021 rok. Źródło: Wikimedia Commons |
Genealogia
- Mąż: od 2007 Daniel Holefleisch;
- Dzieci: 2 córki urodzone 2011 i 2015.
Biografia
Pochodzenie i młodość
W opublikowanej 21 czerwca 2021 książce „Jetzt. Wie wir unser Land erneuern“ Annalena Baerbock nie tylko daje wgląd w swoje wizje polityczne, ale również w swoje pochodzenie i przeszłość rodziny. Korzenie oraz doświadczenia rodzinne z przeszłości motywują ją do opowiadania się za poprawą prawa europejskiego i międzynarodowego. Rodzinne korzenie Baerbock mogą również łączyć się z określonymi tematami i społecznościami oraz wpływają na perspektywę w sprawach politycznych i w stosunkach niemiecko-polskich.
Annalena Baerbock urodziła się 15 grudnia 1980 r, w Hanowerze jako córka inżyniera mechanika i pedagoga społecznego. Ze strony matczynej rodzina pochodzi z Górnego Śląska, mianowicie z Kędzierzyna-Koźla. W 1958 r. dziadkowie, Alma (1926–2015) i Leonhard Choroba, jako późni przesiedleńcy wyjechali do Dolnej Saksonii. Matka Baerbock była ich trzecim dzieckiem. W 1972 r. dziadkowie odwiedzili Polskę. Początkowo wyrastała w Norymberdze, gdzie przez pewien czas mieszkali jej rodzice, a od 1985 w wraz z dwoma młodszymi siostrami i dwoma kuzynkami w kupionej przez rodziców i wujka na wpół zrujnowanej posiadłości w wiosce Pattensen koło Hanoweru. Dom rodzinny opisuje jako rodzaj „gospodarstwa hipisowskiego”, jako dziecko zabierano ją często na demonstracje antyatomowe i pokojowe. Znaczący wpływ na nią miała babcia. ( Annalena Baerbock: Aus Pattensen ins Kanzleramt? W: ndr.de. 19. April 2021), która w czasie wojny straciła w 1945 r. w bitwie o Królewiec pierwszego męża Viktora Junga.
W wieku 16 lat przebywała przez rok na wymianie szkolnej na Florydzie. W 2000 roku zdała maturę w Humboldtschule Hannover.
Annalena Baerbock uprawiała w dzieciństwie i młodości wyczynowo skoki na trampolinie. Jako reprezentantka TSV Pattensen brała udział w mistrzostwach Niemiec, gdzie zdobyła trzy razy brązowy medal w skokach na Podwójnej Mini Trampolinie; pierwszy raz w 1994 w, ostatni w 1999 roku. W 1994 uczestniczyła w światowych mistrzostwach młodzieży w Portugalii. Od 15 do 18 roku życia grała w piłkę nożną w juniorach drużyny TuSpo Jeinsen.
Studia
Annalena Baerbock studiowała w latach 2000-2004 nauki polityczne i prawo publiczne na uniwersytecie w Hamburgu. Następnie przez rok kontynuowała studia w London School of Economics (LSE), gdzie uzyskała tytuł magistra w dziedzinie prawa międzynarodowego „Public International Law“ (LLM,) ze szczególnym wyróżnieniem (Distinction). Studia magisterskie były możliwe bez ukończenia pierwszego stopnia studiów dzięki temu, że LSE zaakceptowało jej dyplom wstępny z oceną 1,3 w połączeniu z dwoma głównymi certyfikatami seminaryjnymi jako substytut licencjata, który wówczas nie został jeszcze wprowadzony na Uniwersytecie w Hamburgu.
Podczas studiów pracowała od 2000 do 2003 r. jako współpracowniczka gazety „Hannoversche Allgemeine Zeitung” i odbyła praktykę u posłanki do Parlamentu Europejskiego Elisabeth Schroedter. Po studiach opiekowała się od 2005 do 2006 jej stroną internetową, w 2007 kierowała przez kilka miesięcy jej biurami w Berlinie i Poczdamie, a następnie była osobą kontaktową w biurach parlamentu w Brukseli i Strasburgu. W 2005 pracowała dodatkowo jako stażystka w British Institute of International and Comparative Law (BIICL). Ostatecznie od 2008 do 2009 r. była referentką do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w frakcji parlamentarnej Zielonych.
W roku 2009 zaczęła na Wolnym Uniwersytecie Berlińskim, wspieraną przez fundację Heinrich-Böll-Stiftung, dysertację na temat „Naturkatastrophen und humanitäre Hilfe im Völkerrecht” (Katastrofy naturalne i pomoc humanitarna w świetle prawa międzynarodowego). Po wyborze na posłankę Zielonych i wstąpieniu do 18 niemieckiego Bundestagu w 2013 roku stwierdziła, że jej praca doktorska jest „na ostatnim etapie”, ale musi poczekać ze względu na jej działalność polityczną. Później zrezygnowała z tego projektu, zgodnie z własnymi informacjami, aby skupić się na swoim mandacie.
W 2011 r. ukończyła program Fellowship transatlantyckiej fundacji German Marshall Fund.
Funkcje polityczne
- Od 2008 do 2013 była rzeczniczką Bundesarbeitsgemeinschaft Europa (BAG Europa). Jako taka wniosła swój wkład merytoryczny, koncepcyjny i strategiczny w europejską politykę swojej partii.
- Od października 2009 do 2012 r. należała do zarządu Europejskiej Partii Zielonych (European Green Party).
- Od października 2008 należała do zarządu Zielonych w Brandenburgii. 14 listopada 2009 r. została wybrana obok Benjamina Raschke na równoprawnego przewodniczącego Zielonych w Brandenburgii; oboje zostali ponownie wybrani 3 grudnia 2011 roku. Po objęciu stanowiska w Bundestagu w listopadzie 2013 r. nie kandydowała ponownie na urząd w związku ze statutem partii dotyczącym rozdziału stanowiska partyjnego i mandatu poselskiego.
- Od 2012 do 2015 należała do 16-osobowej rady partii Zielonych.
- Od 2013 do 2017 była reprezentantką Zielonych w Bundestagu, członkiem Komisji Gospodarki i Energii, Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz zastępca członka Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego oraz Komisji Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży. Baerbock była również członkiem polsko-niemieckiej grupy parlamentarnej, wiceprzewodniczącą Koła Przyjaciół Berlin-Taipeh i zastępcą członka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. W następnej kadencji była zastępcą członka Komisji Gospodarki i Energii. W 2017 r. uczestniczyła w negocjacjach koalicyjnych między CDU,CSU,FDP i Zielonymi, które zakończyły się niepowodzeniem. W Brandenburgii po wyborach do Landtagu w 2019 r. brała udział w negocjacjach koalicji czerwono-czarno-zielonej.
- 27 stycznia 2018 r. Annalena Baerbock została wybrana razem z Robertem Habeckem na współprzewodniczącą Zielonych. Wybór Habecka i Baerbock został zatem uznany za oznakę końca systemu frakcyjnego w partii Zielonych.
-
19 kwietnia 2021 r. z ramienia Zielonych została kandydatką na kanclerza Niemiec. Baerbock była drugą kobietą po Angeli Merkel, która ubiegała się o najwyższe stanowisko w rządzie Niemiec. W ramach swojej kandydatury na kanclerza, po badaniach dziennikarskich, była zmuszona do kilku poprawek merytorycznych w swoim życiorysie. Niespójności te doprowadziły do krytyki w wielu mediach i wątpliwości co do jej kandydatury na najwyższe stanowisko w rządzie. W marcu 2021 r. Baerbock poinformowała administrację Bundestagu o dodatkowych dochodach w wysokości ponad 25 000 euro za funkcję współprzewodniczącego. Kiedy zostało to ogłoszone w maju 2021 r., a także krytycznie skomentowane w związku z wnioskiem Zielonych o ujawnienie dodatkowych dochodów posłów „w euro i centach”, nazwała opóźniony proces „błędem” i „głupim zaniedbaniem”.
17 czerwca 2021 r. Annalena Baerbock zaprezentowała swoją książkę „Jetzt. Wie wir unser Land erneuern.”, w której przedstawiła swoją wizję świata i cele polityczne. 28 czerwca 2021 r. ekspert do spraw plagiatu Stefan Weber opublikował listę części jej tekstów, które określił jako plagiat względnie jako naruszenie praw autorskich. Początkowo Baerbock odrzuciła zarzuty, opierając się jedynie na faktach z publicznie dostępnych źródeł. W toku debaty publicznej przyznała, że nie sporządziła spisu źródeł i zapowiedziała jego rewizję. Książka Baerbock wywołała dyskusję na temat oskarżeń o plagiat, traktowania kandydatur kobiet i reakcji Zielonych na ten temat. Z jednej strony prasa donosiła, że debata odwraca uwagę od ważnych politycznych tematów kampanii wyborczej. W listopadzie 2021 Baerbock oznajmiła, że nie będzie nowego wydania książki, ponieważ brak czasu nie pozwala jej na to.
W okręgu wyborczym 61 Baerbock wystąpiła przeciwko kandydatowi SPD na kanclerza Olafowi Scholzowi i byłej sekretarz generalnej FDP Lindzie Teuteberg. Scholz uzyskał 34,0% głosów, a Baerbock 18,8% głosów. Zajęła pierwsze miejsce na liście krajowej Brandenburgii w XX niemieckim Bundestagu.
- Na wniosek kanclerza Olafa Scholza prezydent Frank-Walter Steinmeier mianował 8 grudnia 2021 r. Baerbock federalnym ministrem spraw zagranicznych w rządzie Scholza. Wicekanclerzem został nowy minister gospodarki i klimatu Robert Habeck.
Na początku swojej kadencji Baerbock ogłosiła, że ze względu na ochronę klimatu zamierza częściej korzystać z regularnych lotów niż z lotu Flugbereitschaft dla urzędników rządu federalnego i parlamentarzystów. Do końca lutego 2023 r. dwie z 67 podróży służbowych odbyła regularnymi lotami.
Poglądy polityczne
Polityka środowiskowa
Annalena Baerbock popiera odejście od węgla do 2030 roku, jak również ograniczenie prędkości samochodów do 130 km/h i dopuszczenie od 2030 r. do ruchu tylko samochodów bezemisyjnych”. „Dotacje rolne powinny być ukierunkowane na dobro wspólne, a nie na obszar. Rolnicy powinni mieć możliwość zarabiania pieniędzy na ochronie klimatu”, a także „znacznie zmniejszyć pogłowie zwierząt i produkcję mięsa” . Dla niej „polityka klimatyczna nie jest sprzeczna z gospodarką” i chodzi o to, aby „przemysł Niemiec w XXI wieku prowadzić zgodnie z paryskim porozumieniem klimatycznym”. Opowiada się ona za produkcją stali europejskiej metodami neutralnymi dla klimatu (tj. bez emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla). Uważa również, że cła klimatyczne (od śladu węglowego) są możliwe. Dzięki ulepszeniu sieci kolejowej loty w Niemczech staną się zbyteczne do 2035 roku. Zieloni stosują również „zasadę otwartości technologicznej”. W wywiadzie dla Deutschlandfunk wezwała do przebudowy niemieckich przedsiębiorstw i zakładów produkcyjnych:
„Trzeci obszar to przebudowa przemysłu i dlatego kładę nacisk w tym miejscu na gaz, ponieważ nasz przemysł stoi w obliczu absolutnej konkurencji światowej. Teraz chodzi o to, kto jako pierwszy produkuje na przykład stal metodą neutralną dla klimatu. Jest to niezbędne dla ochrony miejsc pracy w Niemczech i Europie. Jeśli nie będziemy w tym przodować, to zrobią to inni. Widzieliśmy już to, że gdy Chiny zalewają europejski rynek stalą, to duże zakłady trzeba zamknąć, a temu chcę zapobiec.”
W związku z wydanym w dniu 29 kwietnia 2021 r. wyrokiem Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy o ochronie klimatu, Baerbock przewidziała w przypadku udziału swojej partii w przyszłym rządzie federalnym ustanowienie konkretnych celów w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Należy również zaplanować podwojenie rocznej produkcji energii ze źródeł odnawialnych do połowy lat dwudziestych w stosunku do obecnego poziomu. Odejście od węgla w Niemczech chce zakończyć wcześniej niż przewiduje się. Cena za emisję CO2 powinna rekompensować inwestycje w metody produkcji neutralne dla klimatu, natomiast szkody klimatyczne powinny podrożeć. Dochody mają być zwrócone wszystkim jako pieniądze na energię.
Zdaniem Baerbocka ofiary ekstremalnych zjawisk pogodowych, które nasilają się w wyniku zmian klimatu, powinny otrzymać rekompensatę za pośrednictwem państwowego „funduszu przystosowania się do zmian klimatu”. Poza tym należy również utworzyć „fundusz zapobiegawczy” dla gmin w celu wsparcia działań zapobiegawczych w przypadku zagrożenia powodziowego.
Polityka zagraniczna
Baerbock wzywa do „większego wspólnego europejskiego zaangażowania w politykę obronną”. Europa od lat krąży wokół siebie, administracja Trumpa odwróciła się plecami. Lukę, która powstała, zapełniają państwa autorytarne – powiedziała. Jeśli więc Zachód nie chce pozostawić pola państwom takim jak Chiny, Rosja czy Turcja, Europa musi ponownie poważnie potraktować swoją „pokojową rolę” w świecie. Domagała się w kampanii wyborczej do Bundestagu wycofania amerykańskiej broni jądrowej z Niemiec, ale jednocześnie wskazał na ramy międzynarodowe, które powinny uwzględniać interesy państw Europy Wschodniej. Baerbock reprezentuje ideę feministycznej polityki zagranicznej, której wytyczne przedstawiła w lutym 2023 roku.
W styczniu 2021 roku Baerbock skrytykowała krajową fundację ekologiczną Meklemburgii-Pomorza Przedniego, która ma zagwarantować dalszą budowę bałtyckiego gazociągu Nord Stream 2 i chronić przed ingerencją USA. W FAZ powiedziała:
„To, że rosyjskie pieniądze finansują fundację pod przykrywką ochrony klimatu, której jedynym celem jest dokończenie budowy rurociągu, jest po prostu potworne, nie tylko z punktu widzenia polityki klimatycznej, ale przede wszystkim geostrategicznej”.
W wywiadzie dla tygodnika „Zeit” udzielonym 22 grudnia 2021 r. Annalena Baerbock powiedziała, że jako Unia Europejska, a jeszcze bardziej jako Republika Federalna Niemiec, należy zmierzyć się z rzeczywistością ścisłego związku gospodarczego z Chinami i nie „odłączyć się od tego ogromnego rynku”. Jest jednak (według stanowiska Partii Zielonych) bardziej krytyczna wobec Chin niż jej poprzednik z SPD i kanclerz Olaf Scholz (również SPD). We wrześniu 2023 r. określiła Xi Jinping mianem „dyktatora”. Chiński rząd określił to jako "absurdalne" i naruszające godność Chin. W tej sprawie Ministerstwo Spraw Zagranicznych Chin wezwało ambasador Niemiec Patricie Flor.
We wrześniu 2022 r., ze względu na zbliżające się negocjacje pokojowe, Baerbock uzasadniła sprzedaż amunicji do Arabii Saudyjskiej, która od kilku lat jest stroną wojny w Jemenie. Uzasadniła swoje stanowisko „dramatyczną sytuacją na świecie” i „wiarygodnością wobec naszych sojuszników w UE i NATO”. Sprzedaż broni na Ukrainę uzasadniła, mówiąc: „Nasze dostawy broni wyraźnie pomagają ratować ludzkie życie”.
Polityka gospodarcza i socjalna
Annalena Baerbock uważa, że „ośrodki przemysłowe w Niemczech” powinny być utrzymywane, ale wzrost powinien następować „w sensie społeczno-ekologicznej gospodarki rynkowej, w granicach planetarnych”, a dobrobyt powinien być zdefiniowany w „bardziej kompleksowym” sensie ekologicznym, w sensie integracyjnym. Cele związane z klimatem powinny „zazębiać się” z polityką gospodarczą, w tym wspieranie zakładania przedsiębiorstw, cyfryzacji, szybszej rozbudowy infrastruktury i sieci.
Baerbock domaga się co najmniej 33% udziału kobiet w zarządach i 40% w radach nadzorczych.
W rozmowie z „Deutschefunk” w 2020 r. powiedziała: „Oczywiście, potrzebujemy również fundamentalnej podstawy prawnej, abyśmy nie mogli zaciągać długów w nieskończoność”. Oskarżyła partie konserwatywne i SPD na szczeblu lokalnym o „wyrzucanie pieniędzy przez okno”, na przykład na projekty budowlane. Jednak obecnie istniejący hamulec zadłużenia krajowego, zgodnie z programem partii Zielonych musiałby zostać „rozszerzony”, aby umożliwić inwestycje w „usługi użyteczności publicznej, finansowanie szpitali, finansowanie szkół, a także całe projekty infrastrukturalne związane z klimatem”. Podkreśliła, że „konsolidacja budżetów kosztem inwestycji szkodzi młodym pokoleniom”. Szybki powrót do hamowania zadłużenia krajowego zawieszonego podczas pandemii Corona odrzuciła Baerbock w maju 2021 roku.
Baerbock sprzeciwia się bezwarunkowemu dochodowi podstawowemu, którego domagają się niektóre partie, ale opowiada się za „zabezpieczeniem gwarancyjnym”, które zastąpiłoby zasiłek dla bezrobotnych wolnym od sankcji dochodem minimalnym.
W lipcu 2021 r. podkreśliła, że w celu walki z ubóstwem osób starszych, zgodnie z postulatem zawartym w programie partyjnym, należy podnieść płacę minimalną do 12 euro i objąć ustawową emeryturę osoby pracujące na własny rachunek, jak i polityków i urzędników. W przypadku osób samozatrudnionych i parlamentarzystów można rozpocząć już w następnym okresie legislacyjnym (2021-2025), podczas gdy w przypadku urzędników służby cywilnej chce "stopniowo organizować przejście". Ponadto wzywa pracodawców do podwyższenia składek na ubezpieczenie społeczne dla pracowników, którzy zarabiają mniej niż 15 euro za godzinę pracy, do poziomu 15 euro za godzinę pracy.
Pisma
- Emissionshandel neu denken. W: Michael Angrick, Christoph Kühleis, Jürgen Landgrebe, Jan Weiß (Hrsg.): 12 Jahre Europäischer Emissionshandel in Deutschland. Metropolis-Verlag, Marburg 2018, ISBN 978-3-7316-1287-2, s. 191–202.
- Jetzt. Wie wir unser Land erneuern. W współpracy z Michaelem Ebmeyerem. Ullstein Buchverlage, Berlin 2021, ISBN 978-3-550-20190-5.
Literatura
- Anita Partanen: Annalena Baerbock. Die Biografie. riva, München 2021, ISBN 978-3-7423-1959-3
Linki
- Annalena Baerbock w de.wikipedia.org.
- Strona internetowa Annalena Baerbock.
- Artykuły i wideo w faz.net.