Alfred Kubin

Alfred Kubin ( ur. 10 kwietnia 1877 w Litomierzycach (Czechy); zm. w 20 sierpnia 1959 w Zwickledt (Górna Austria) - austriacki rysownik, grafik, litograf, malarz i pisarz. (wyznanie katolickie)

Nicola Perscheid - Alfred Kubin 1904b
Alfred Kubin, 1904.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec: Friedrich (1848–1907), oficer, a potem naczelny geometra pochodzący z rodziny o tradycjach urzędniczych i oficerskich;
  • Matka: Johanna Kletzl (1847–87), pianistka z Brna;
  • Żona: od 1904 Hedwig (1874–1948, wdowa Gründler), córka dyrektora kolei Oscara Schmitza w Frankfurcie nad Menem i Gerdy Gabrieli Schwarzschild;
  • Szwagier: Oskar A. H. Schmitz (1873–1931);
  • Dzieci: bezdzietny.

 

Życiorys

Alfred Kubin uczęszczał od 1887 r. do gimnazjum w Salzburgu, a od 1892 do 1896 uczył się fotografii u wuja Aloisa Beera w Klagenfurcie. Od 1898 r. mieszkał w Monachium, gdzie uczył się malarstwa w prywatnej szkole Ludwiga Schmida-Reutte (1863–1909). 2 maja 1899 r. immatrykulował do Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (niem. Akademie der Bildenden Künste München) do klasy malarstwa Nikolausa Gysisa (1842–1901). Studia te wkrótce przerwał i po kilku podróżach naukowych w 1905 r. osiadł w 1906 r. w zamku Zwickledt koło Wernstein am Inn, gdzie mieszkał do śmierci.

Studiowanie współczesnych karykatur oraz sztuki Hieronima Boscha (1450–1516), Francisca Goi (1746–1828), Maxa Klingera (1857–1920), którego poznał w 1899 r. i innych ukierunkowało twórczą drogę Alfreda Kubina. W latach 1899–1904 powstały jego wczesne pesymistyczne prace noszące rysy symboliczne i będące pod wpływem światopoglądowym Arthura Schopenhauera (1788–1860), Fryderyka Nietzschego (1844–1900) i Otto Weiningera (1880–1903). W pracach tych świat przedstawiał jako piekło i jednocześnie człowieka widział jako istotę pod demonicznym wpływem sił losu.

Po wczesnych rysunkach piórem i tuszem, które inspirowane były techniką akwatinta Klingera nastąpiły w latach 1905–1908 w większości prace wykonane temperą i farbami klejowymi inspirowane lekturą pism Paula Scheerbarta (1863–1915), fantastyczne przedstawienia natury. Wreszcie jako następstwo zmian wielkiego miasta nastąpiły w latach 1909–1915 groteskowe przedstawienia człowieka, pejzażu i architektury, które wykraczały daleko poza karykaturę. W ich połączeniu figur i abstrakcji są one bliskie stylowi tworzących w tym czasie artystom takim jak: George Grosz (1893–1959) czy Paul Klee (1879–1940).

W latach do 1939 r. Alfred Kubin pisał opowiadania autobiograficzne o swojej przeszłości i w esejach o swojej sztuce znalazł drogę do zdystansowania się w stosunku do siebie i swoich czasów. W 1909 r. ukazała się jego powieść fantastyczna Die andere Seite (pol. wydanie Po tamtej stronie, 1968) z licznymi ilustracjami. Kubin opisał w niej świat marzeń, fantazji, iluzji, halucynacji i wizję końca świata.

Już w 1933 r. narysował "brązowe kolumny" i rozpoznał je jako niebezpieczeństwo. Pomimo ubytku sił twórczych stworzył w latach 1945–1955 ponownie wybitne dzieła. Chociaż wciąż motywy ich były z teraźniejszości i historii, literatury i mitologii, własnego światopoglądu i religii to ujawniła się w nich jego wzrastająca niezależność.

Alfred Kubin pozostawił ponad 20.000 rysunków, ilustrował ponad 100 książek m.in. E. T. A. Hoffmanna, Gottfrieda Augusta Bürgera (1747–1794), Friedricha Hucha (1873–1913) i Georga Trakla (1887–1914) oraz wydał teczki rysunków Ein Totentanz (1918), Am Rande des Lebens (1921), Abenteuer einer Zeichenfeder (1941), Die Planeten (1943). Od 1911 r. był jedynym austriackim członkiem grupy artystów-ekspresjonistów, Der Blaue Reiter (Błękitny jeździec), założonej w Monachium w grudniu tegoż roku. Z ponad 850 wystawami stał się już za życia jednym z najczęściej prezentowanych artystów swojego czasu.

11 listopada 1923 r. założył w Braunau razem z innymi artystami regionalnie ograniczoną gminę artystyczną Innviertler Künstlergilde (IKG), którą reaktywował w 1947 roku. Od 1930 r. był członkiem Pruskiej Akademii Sztuki w Berlinie i od 1949 Bawarskiej Akademii Sztuki w Monachium. Należał także do Praskiej Secesji (niem. Prager Secession).

Do kręgu znajomych i partnerów korespondencyjnych Alfreda Kubina należeli Franz Marc (1880–1916), Paul Klee, Thomas Mann (1875–1955), Hermann Hesse (1877–1962), Karl Rössing (1897–1987), Hans Fronius (1903–1988), Ernst Jünger (1895–1998), Stefan Zweig (1881–1942), Otto Coester (1902–1990) i wielu innych.

Dzieła (wybór)

Państwo (1899–1900)

 

Państwo (1899–1900).
Wikimedia Commons

Dolmen

 

Dolmen (ok. 1900–1902), tusz indyjski, mycie, farba w sprayu i biały kolor nadwozia, Albertina , Wiedeń.
Wikimedia Commons

Dama na koniu

 

Dama na koniu (1901), pióro, atrament, mycie i spray.
Wikimedia Commons

Ostatni król (1902)

 

Ostatni król (1902)
Wikimedia Commons

Alfred Kubin Moment urodzenia (1902) loading=

 

Moment urodzenia (1902).
Wikimedia Commons

Alfred Kubin Syberyjska bajka (1902)

 

Syberyjska bajka (1902).
Wikimedia Commons

Literatura