Julius Kaftan

Julius Wilhelm Martin Kaftan (ur. 30 września 1848 w Loit (duń. Løjt Sogn), Szlezwik Północny; zm 27 sierpnia 1926 w Berlinie-Steglitz) - niemiecki teolog ewangelicki.

Julius Kaftan
Julius Kaftan.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

Ojciec Martin Hinrich (1807-53), pastor; matka Wilhelmine (1822-99), córka pastora Paula Mumsena i Christiny Ahlmann; brat Theodor (1847-1932), teolog; - ożenił się w 1877 z Therese z domu Anger.

Życiorys

Kaftan studiował teologię na uniwersytecie w Erlangen. W sierpniu 1873 r. został w Lipsku Privatdozentem i zaprzyjaźnił się tam z Adolfem von Harnackiem. W październiku przeniósł się na uniwersytet w Bazylei, gdzie w 1874 r. został profesorem nadzwyczajnym, a w 1881 r. profesorem zwyczajnym dogmatyki i etyki. W Bazylei Fryderyka Nietzschego. W 1883 r. został w Berlinie następcą Friedricha Schleiermachera.

W latach 1904-1925 był członkiem Wyższej Ewangelickiej Rady Kościelnej (niem. Evangelischer Oberkirchenrat) Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej (Ewangelicki Kościół Unijny, niem. Evangelische Kirche der altpreußischen Union), a od 1921 r. jej wiceprezydentem duchownym. Jako takowy mianował generalnych superintendentów Berlina, Gdańska, Szczecina, Królewca i Wrocławia. W 1922 r. brał udział w tworzeniu nowego statutu Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej, opowiadał się za wprowadzeniem urzędu biskupa i za wolnością teologicznej nauki.

Kaftan należał do założycieli ewangelicko-socjalnego kongresu i kładł nacisk na socjalną działalność Kościoła. Jego wczesne pismo programowe Die Predigt des Evangeliums im modernen Geistesleben (1879, Kazanie Ewangelii w nowoczesnym życiu religijnym) poprzedzało jego klasyczne prace „Das Wesen der christlichen Religion (1881, Istota religii chrześcijańskiej), Die Wahrheit der christlichen Religion (1888, Prawda religii chrześcijańskiej) i Philosophie des Protestantismus (1917, Filozofia protestantyzmu). Jego Dogmatik (1897) była wiele lat sztandarowym dziełem dla młodej teologii, przedstawiającym "nową dogmatykę" nowego Kościoła. W centrum jego uwagi znajdował się stosunek wiary do Boga i Chrystusa. Kaftan był niekonsekwentnym zwolennikiem Albrechta Benjamina Ritschla. Motywem przewodnim była myśl, że wyznanie ewangelickie jest najwyższym dobrem. Do brata, Theodora napisał: " Co powinno zostać wyjaśnione, nie jest, tym w co ja obiektywnie wierzę, lecz tym w co wszyscy powinni wierzyć: regula fidei (reguła wiary)". Podobnie jak Friedrich Paulsen uważał Immanuela Kanta za filozofa protestantyzmu.

Jego uczniami byli m.in. Gustav Adolf Glinz (1877-1933) i Max Reischle (1858-1905).

Dzieła (wybór)

  • Die religionsphilosophische Anschauung Kants in ihrer Bedeutung für die Apologetik. 1874.
  • Die Predigt des Evangeliums im modernen Geistesleben. 1879.
  • Das Wesen der christlichen Religion. 1881.
  • Die Wahrheit der christlichen Religion. 1888.
  • Glaube und Dogma : Betrachtungen über Dreyers undogmatisches Christentum. 1889.
  • Dogmatik. 1901.
  • Philosophie des Protestantismus : eine Apologetik des evangelischen Glaubens. 1917.

Literatura

  • Walter Göbell: Kaftan, Julius> w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 11, Duncker & Humblot, Berlin 1977, ISBN 3-428-00192-3, s. 16 (online).
  • Werner Raupp: Kaftan, Julius Wilhelm Martin w Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 14, Bautz, Herzberg 1998, ISBN 3-88309-073-5, s. 1128–1133.

Linki

Autor: Roman Penkała