Johannes Weiß

Bernhard Wilhelm Johannes Weiß, także Johannes Weiss (ur. 13 grudnia 1863 w Kilonii; zm. 24 sierpnia 1914 w Heidelbergu) - niemiecki teolog ewangelicki, który istotnie przyczynił się do rozwoju »metody historyczno-krytycznej« i jej zastosowaniu w badaniu Nowego Testamentu. Uważany jest za prekursora tzw. »metody historii form«[1].

Johannes Weiss
Johannes Weiss.
Źródło: Wikimedia Commons

Życiorys

Johannes Weiß był synem Bernharda Weißa. Studiował teologię ewangelicką na uniwersytetach w Marburgu, Berlinie, Getyndze i Wrocławiu. W 1886 r. zdał w Berlinie pierwszy egzamin teologiczny. 18 lutego 1888 r. otrzymał w Getyndze tytuł licencjata teologii, a dwa miesiące później habilitował się z zakresu egzegezy Nowego Testamentu. Od 2 czerwca 1890 r. był profesorem nadzwyczajnym teologii w Getyndze, od 15 marca 1895 r. profesorem zwyczajnym Nowego Testamentu w Marburgu i od 1 kwietnia 1908 r. profesorem zwyczajnym egzegezy i krytyki nowotestamentowej w Heidelbergu. 16 czerwca 1895 r. uniwersytet w Getyndze nadał mu tytuł doktora honoris causa teologii. W 1908 r. otrzymał w Heidelbergu tytuł tajnego radcy kościelnego. Od 1910 r. był członkiem Heidelberskiej Akademii Nauk (niem. Heidelberger Akademie der Wissenschaften).

Johannes Weiß zmarł 24 sierpnia 1914 w Heidelbergu i został pochowany na tamtejszym cmentarzu »Bergfriedhof« (kwatera L).

Znaczenie

Johannes Weiß podobnie jak Albert Eichhorn, Hermann Gunkel, Wilhelm Bousset, William Wrede, Bernhard Duhm, Alfred Rahlfs, Ernst Troeltsch i inni należał do »szkoły historyczno-religijnej«. Był autorem między innymi określenia „Q“ (niem. Quelle) dla tzw. »źródła logiów« (niem. Logienquelle), wypowiedzi Jezusa Chrystusa, które według »teorii dwóch źródeł« stało razem z Ewangelią Marka u podstaw Ewangelii Mateusza i Łukasza. Jego uczniami byli Rudolf Bultmann, który powracał do jego badań dotyczących »historii form« Nowego Testamentu i je kontynuował oraz Josef Hromádka (1889-1969).

Dzieła (wybór)

  • Der Barnabasbrief kritisch untersucht. 1888.
  • Die Predigt Jesu vom Reiche Gottes. 1892.
  • Die Nachfolge Christi und die Predigt der Gegenwart. 1895.
  • Über die Absicht und den literarischen Charakter der Apostelgeschichte. 1897.
  • Beiträge zur Paulinischen Rhetorik. 1897.
  • "Eythys" bei Markus. 1900.
  • Das älteste Evangelium : ein Beitrag zum Verständnis des Markus- Evangeliums und der ältesten evangelischen Überlieferung. 1903.
  • Die Schriften des Neuen Testaments. 4 tomy, 1906-20.
  • Synoptische Tafeln zu den drei älteren Evangelien mit Unterscheidung der Quellen in vierfachem Farbendruck. 1929.

Literatura

  • Klaus-Gunther Wesseling: WEISS, Johannes. W: Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Tom 13, Bautz, Herzberg 1998, ISBN 3-88309-072-7, s. 659-666.

Linki

Przypisy

  1. Cilliers Breytenbach (wydawca): Paulus, die Evangelien und das Urchristentum. Beiträge von und zu Walter Schmithals zu seinem 80. Geburtstag. Leiden 2004, s. 342, ISBN 90-04-12983-9.