Gustav Rose

Gustav Rose (ur. 18 marca 1798 w Berlinie; zm. 15 lipca 1873 tamże) – niemiecki mineralog i chemik. Jego starszy brat Heinrich Rose (1795–1864) był również mineralogiem i chemikiem. (wyznanie ewangelickie)

Gustav Rose
Gustav Rose.
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia

  • Ojciec : Valentin (1762–1807), aptekarz i chemik.
  • Matka : Marie Rose.
  • Brat : Heinrich (1795–1864), mineralog i chemik.
  • Ożenił się : N. N..
  • Dzieci syn Valentin (1829–1916).

Życiorys

Po śmieci ojca w 1807 wychowaniem Gustava Rose i jego brata Heinricha zajmował się chemik Martin Heinrich Klaproth (1743–1817). W 1815 Rose brał udział w wojnie wyzwoleńczej przeciwko Francuzom. Następnie zaczął uczyć się górnictwa w szkole górniczej przy kopalni rudy ołowiu i srebra w Tarnowskich Górach (niem. Tarnowitz) na Śląsku. Jednak ze względów zdrowotnych wkrótce wrócił do Berlina, gdzie studiował mineralogię u Christiana Samuela Weissa (1780–1856). W 1820 doktoryzował się w Kilonii dysertacją pt. De Sphenis atque titanitae systemate crystallino na temat tytanitu (sfen, sphen). Od 1821 studiował w Sztokholmie u Jönsa Jakoba Berzeliusa (1779–1848).

W 1822 Gustav Rose został kustoszem zbiorów mineralogicznych Uniwersytetu Wrocławskiego, w 1823 Privatdozentem, w 1826 profesorem nadzwyczajnym i w 1839 profesorem zwyczajnym na uniwersytecie w Berlinie. Jako następca Christiana Samuela Weissa kierował także od 1856 do śmierci muzeum mineralogicznym.

Razem z Alexandrem von Humboldtem (1769–1859) i Christianem Gottfriedem Ehrenbergiem (1795–1876) odbył w 1829 podróż po Rosji, która prowadziła do masywu górskiego Ałtaj i Morza Kaspijskiego. W 1848 należał do założycieli Niemieckiego Towarzystwa Geologicznego (Deutsche Geologische Gesellschaft, DGG), którego był kilkakrotnie przewodniczącym. Później podróże prowadziły go w 1850 razem z Eilhardem Mitscherlichem (1794–1863) do włoskich wulkanów i Wysp Liparyjskich, a dwa lata później do wygasłych wulkanów na południu Francji. Od 1867 poświęcał czas wakacyjny geologicznym badaniom Karkonoszy. Do jego uczniów należeli Karl Friedrich August Rammelsberg (1813–1899), Gerhard von Rath (1830–1888), Paul Heinrich von Groth (1843–1927), Ferdinand von Richthofen (1833–1905) i Martin Websky (1824–1886), który w 1874 przejął po nim katedrę.

W około 125 publikacjach zajmował się wszystkimi aspektami ówczesnej mineralogii. Dzięki dokładnym pomiarom goniometrycznym umożliwił przyjacielowi Mitscherlichowi odkrycie chemicznego izomorfizmu. Oprócz anortytu odkrył jeszcze ok. 15 innych minerałów.

Dzieła (wybór)

  • De sphenis atque titanitae systemate crystallino : dissertatio inauguralis, 1820.
  • Elemente der Krystallographie : nebst einer tabellarischen Uebersicht der Mineralien nach den Krystallformen, 1833.
  • Reise nach dem Ural, dem Altai und dem Kaspischen Meere : auf Befehl Sr. Majestät des Kaisers von Russland im Jahre 1829 ausgeführt von A. von Humboldt, G. Ehrenberg und G. Rose, 1837-1842.
  • Systematische Uebersicht der Mineralien und Gebirgsarten des Ural, 1842.
  • Das krystallo-chemische Mineralsystem,1852.
  • Handbuch der Mineralchemie, 1860.

Literatura

  • Richard Anschütz: Rose, Heinrich w Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Tom 29, Duncker & Humblot, Leipzig 1889, s. 177–181.
  • Hans-Werner Schütt: Rose, Heinrich w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 22, Duncker & Humblot, Berlin 2005, ISBN 3-428-11203-2, s. 44 (online).

Linki

Autor: Roman Penkała