Ida Dehmel
Ida Dehmel (ur. 14 stycznia 1870 r. w Bingen am Rhein jako Ida Coblenz; zm. 29 września 1942 r. w Hamburgu) - niemiecka poetka pochodzenia żydowskiego, obrończyni praw kobiet.
 |
| Ida Dehmel, przed 1916. Źródło: Wikimedia Commons |
Życiorys
Ida Coblenz przyjaźniła się od 1892 r. z Stefanem George (1868-1933), który poświęcił jej prawie cały cykl wierszy. W 1895 r. wyszła za mąż za kupca Leopolda Auerbacha, z którym zamieszkała w Berlinie. Prowadziła tam salon, w którym spotykali się literaci, artyści i uczeni. Należała do kręgu poetyckiego w Friedrichshagen am Müggelsee (Friedrichshagener Dichterkreis), do którego należeli m.in. Anna Costenoble (1863-1930), Max Dauthendey (1867-1918), Hedwig Lachmann (1865-1918), Richard Dehmel (1863-1920), Paula Dehmel (1862-1918), Lou Andreas-Salomé (1861-1937), Knut Hamsun (1859-1952), Maximilian Harden (1861-1927), Gustav Landauer (1870-1919), Frank Wedekind (1864-1918) i wielu innych.
Bankructwo męża spowodowało, że wraz z synem odeszła od niego i zaczęła romans z żonatym i sławnym wówczas pisarzem Richardem Dehmelem. Po nieudanej próbie stworzenia trójkąta małżeńskiego Dehmel opuścił żonę, dzieci i rozpoczął "nowe życie" z Idą w pobliżu Hamburga.
W 1916 r. Ida Dehmel założyła razem z historyczką sztuki Rosą Schapire (1874-1954) związek kobiet Frauenbund zur Förderung deutscher bildender Kunst. Po śmierci męża Richarda Dehmela w 1920 r. wydała jego listy i pamiętnik. W 1926 r. założyła stowarzyszenie Vereinigung Hamburger Künstlerinnen. Na przełomie 1926/27 założyła towarzystwo GEDOK (Gemeinschaft deutscher und österreichischer Künstlerinnen aller Kunstgattungen; pol. Towarzystwo Niemieckich i Austriackich Artystek Wszystkich Rodzajów Sztuki). Ida Dehmel został przewodniczącą towarzystwa, ale po dojściu do władzy nazistów zmuszono ją do ustąpienia ze stanowiska. W solidarności z nią z towarzystwa wystąpiło 5000 członków.
Położenie Idy Dehmel w okresie nazizmu stało się bardzo trudne. Nie chciała oddać posiadanego archiwum, domu i pragnęła ochronić spuściznę męża. 29 września 1942 r. w Hamburgu odebrała sobie życie.
Literatura
- Matthias Wegner: Aber die Liebe. Der Lebenstraum der Ida Dehmel. Claassen Verlag, München 2000, ISBN 3546002024.