Leopold Andrian

Leopold Andrian, właściwie Leopold Freiherr Ferdinand von Andrian zu Werburg (ur. 9 maja 1875 w Berlinie; zm. 19 listopada 1951 we Fryburgu (Szwajcaria)) – austriacki dyplomata, pisarz, polityk. Był członkiem kręgów poetyckich skupiających się wokół Stefana George (1868–1933) i Hugo von Hofmannsthala (1874–1929). (wyznanie katolickie)

Leopold Andrian, 1918. Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia ↑

Ojciec Ferdinand Freiherr von Andrian zu Werburg (1835–1914), antropolog; matka Caecilie (1837–1931), córka kompozytora Giacomo Meyerbeera (1791–1864); – ożenił się 1) w 1923 z Andrée Wimpffen (zm. 1946), 2) w 1949 z N.N..

Życiorys ↑

Leopold Andrian uczęszczał w latach 1885–1887 do gimnazjum jezuickiego w Kalksburgu, a następnie naukę kontynuował w gimnazjum w Merano i benedyktyńskim gimnazjum Öffentliches Schottengymnasium der Benediktiner in Wien (Schottengymnasium) w Wiedniu. W 1894 r. ukazały się jego pierwsze wiersze w czasopiśmie Stefana George Blättern für die Kunst. W 1895 r. opublikował swoje główne dzieło Garten der Erkenntnis.

Następnie studiował prawo na uniwersytecie w Wiedniu. Oprócz tego Leopold Andrian słuchał wykładów z historii, filozofii i literatury. W 1899 r. uzyskał tytuł doktora prawa. Po ukończeniu studiów pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, rok później zdał egzamin dla kandydatów na dyplomatów i rozpoczął pracę w austriackiej placówce dyplomatycznej w Atenach. Od 1902 r. pracował na placówce dyplomatycznej w Rio de Janeiro, w 1905 r. w Buenos Aires, a następnie w Sankt Petersburgu. Od 1907 do 1908 r. działał w poselstwie w Bukareszcie, potem ponownie w Atenach, Bukareszcie i ostatecznie wrócił do Wiednia. W latach 1911–1914 kierował konsulatem generalnym w Warszawie.

Po wybuchu I wojny światowej Leopold Andrian został powołany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych i stał się jednym z głównych architektów polityki wojennej Austro–Węgier. Przedstawiony w sierpniu 1914 r. przez niego program przewidywał aneksję części Podola i Wołynia i trzy czwarte kongresowego Królestwa Polski. Natomiast reszta miała przypaść Niemcom. W grudniu tegoż roku ukazał się jego drugi memoriał Übersicht der für den Friedensschluss in Erwägung zu ziehenden Lösungsmodalitäten der gegenwärtigen Krise, w którym przedstawił propozycje w przypadku częściowego zwycięstwa w wojnie.

Od sierpnia 1915 do początku 1917 r. Leopold Andrian ponownie pracował w poselstwie austriackiej monarchii w opanowanej przez Niemców Warszawie. W październiku 1915 oskarżył Kurta Riezlera (1882–1955) o prowadzenie propagandy o aneksji Polski przez Niemcy, co skutkowało oficjalną skargą Austrii w Berlinie. Andrian był zdania, że po założeniu polskiego państwa buforowego utrzymanie Galicji nie będzie możliwe. Jako rozwiązanie zaproponował tzw. Wielskie Księstwo Krakowskie (niem. Großfürstentum Krakau). W 1917 r. został w Wiedniu referentem do spraw polskich i w 1918 r. brał udział w rokowaniach pokojowych w Brześciu Litewskim (Brześć).

Od 18 lipca 1918 do końca listopada 1918 był generalnym intendentem w teatrze k.k. Hoftheater. W 1919 r. zakończył działalność publiczną i pisał artykuły do gazet i czasopism. W 1920 r. przyjął obywatelstwo Liechtensteinu.

Gdy po aneksji Austrii opublikowane przez Leopolda Andriana pismo Österreich im Prisma der Idee. Katechismus der Führenden (1937) zostało zakazane przez gestapo, emigrował do Nicei, a w czerwcu 1940 r. uciekł przez Hiszpanię i Portugalię do Brazylii. W Brazyli opublikował część swoich polityczno-literackich pamiętników. W grudniu 1945 r. wrócił do Nicei. W latach 1950–1951 odbył podróż do Rodezji i Południowej Afryki. Po powrocie z podróży zmarł 19 listopada 1951 we Fryburgu w Szwajcarii. Jego grób znajduje się w rodzinnej krypcie w Altaussee.

Dzieła (wybór) ↑

Literatura ↑

Linki ↑

Ten artykuł jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.