Guido Adler

Guido Adler (ur. 1 listopada 1855 w w Ivančicach (Morawy); zm. 15 lutego 1941 w Wiedniu) – austriacki muzykolog, kompozytor, prawnik i publicysta. Uważany jest razem z Eduardem Hanslickiem (1825–1904) za współzałożyciela austriackiej muzykologii jako dyscypliny uniwersyteckiej. (wyznanie mojżeszowe)

Guido Adler
Źródło: Wikimedia Commons

Genealogia


Ojciec Joachim Adler (zm. 1856), lekarz; matka Franziska Eisenschitz; – ożenił się 22 marca 1887 z Betti Berger; dzieci syn Hubert Joachim Adler, laryngolog i córka Melanie Adler (zamordowana w 1942 w obozie koncentracyjnym), homeopatka.

Życiorys


Guido Adler podczas okresu nauki w gimnazjum uczęszczał także od września 1869 r. do Konserwatorium Towarzystwa Przyjaciół Muzyki (niem. Konservatorium der Gesellschaft der Musikfreunde) w Wiedniu, gdzie jego nauczycielem był m.in. Anton Bruckner (1824–1896). Po maturze w 1873 r. rozpoczął studia prawnicze i w 1878 r. doktoryzował się. W czerwcu 1874 r. uzyskał w Konserwatorium dyplom pianisty Oprócz tego motywowany przez krytyka muzycznego Eduarda Hanslicka (1825–1904) poświęcał się historii muzyki i w 1880 r. uzyskał tytuł doktora filozofii. Od 1885 r. wydawał razem z Philippem Spitta (1841–1894 ) i Friedrichem Chrysanderem (1826–1901) kwartalnik muzykologiczny Vierteljahrsschrift für Musikwissenschaft.

W 1882 r. Guido Adler habilitował się z zakresu muzykologii, w 1885 r. został profesorem nadzwyczajnym w Pradze i w 1898 r. profesorem zwyczajnym w Wiedniu jako następca Hanslicka. Założył tutaj przy Uniwersytecie Wiedeńskim Instytut Historii Muzyki, z którego pod jego przewodnictwem wyszli liczni badacze muzyki. Organizował edycje Denkmäler der Tonkunst in Österreich, która pod jego kierownictwem osiągnęła do 1938 r. 83 tomy.

W 1927 r. Guido Adler przeszedł w stan spoczynku. Odgrywał czołową rolę w życiu muzycznym Wiednia i organizował międzynarodowe kongresy i wystawy z okazji 100-lecia śmierci Haydna (1909) i Beethoven (1927). Między innymi z jego inicjatywy powstało po I wojnie światowej w 1927 r. w Bazylei Międzynarodowe Towarzystwo Muzykologiczne (Internationale Gesellschaft für Musikwissenschaft), którego był honorowym prezydentem do końca życia.

Do uczniów Guido Adlera zaliczają się zarówno później znani kompozytorzy (Anton Webern (1883–1945), Egon Joseph Wellesz (1885–1974), Paul Amadeus Pisk (1893–1990), Wilhelm Grosz (1894–1939), Karl Ignaz Weigl (1881–1949)), jak również muzykolodzy (Egon Joseph Wellesz (1885–1974), Alfred Orel (1889–1967), Robert Haas (1886–1960), Wilhelm Fischer (1886–1962), Karl Johannes Geiringer (1899–1989), Zdzisław Jan Jachimecki (1882–1953), Ernst Kurth (1886–1946), Knud Christian Jeppesen (1892–1974)).

Dzieła (wybór)


  • Die historischen Grundclassen der christlich-abendländischen Musik bis 1600, dysertacja, Wien 1880
  • Studie zur Geschichte der Harmonie, praca habilitacyjna, Wien 1881
  • Umfang, Methode und Ziel der Musikwissenschaft w VfMw 1, 1885
  • Richard Wagner. Vorlesungen, 1904
  • Der Stil in der Musik, 1911
  • Gustav Mahler, 1926
  • Methode der Musikgeschichte, 1919
  • Wollen und Wirken, autobiografia, 1935

Literatura


  • Rudolf von Ficker: Guido Adler w Neue Deutsche Biographie (NDB). Tom 1, Duncker & Humblot, Berlin 1953, ISBN 3-428-00182-6, s. 70 (online).
  • Barbara Boisits, Art. „Adler, Guido‟, in: Oesterreichisches Musiklexikon online, dostęp: 29.3.2020 (https://www.musiklexikon.ac.at/ml/musik_A/Adler_Guido.xml).